Παταγώδης αποτυχία του Αμερικανού προέδρου και της κυβέρνησής του στη Μέση Ανατολή
Σχολιάζοντας την αποτυχία ηγεσίας, ο συγγραφέας Ρόμπερτ Κίεφνερ Γκρίνλιφ είχε πει πως «η πιο σοβαρή αποτυχία ηγεσίας είναι η αποτυχία να προβλέψεις». Καθώς όλος ο πλανήτης παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα τα τεκταινόμενα γύρω από την επίθεση από το καθεστώς των μουλάδων του Ιράν εναντίον του Ισραήλ, που απειλεί να βάλει φωτιά στον πλανήτη, τα παραπάνω λόγια αποδεικνύονται προφητικά όσον αφορά την παταγώδη αποτυχία του Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν και της κυβέρνησης του, η οποία έχει οδηγήσει σε πλήρη αποσταθεροποίηση το διεθνές σύστημα.
Του Δημήτρη Γ. Απόκη*
Οχι μόνο ο κ. Μπάιντεν και η κυβέρνησή του δεν προέβλεψαν τον βρόμικο και εξαιρετικά επικίνδυνο ρόλο του Ιράν στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής, αλλά έκαναν ό,τι είναι δυνατόν για να του παρέχουν κάλυψη, οικονομική και πολιτική, έτσι ώστε να εφαρμόσει τη στρατηγική του.
Αυτό που είναι σαφές αυτές τις κρίσιμες ώρες στη Μέση Ανατολή είναι ότι το Ιράν έχει την ευχέρεια να προκαλέσει κρίση όποτε και όπου θέλει, και μπορεί, επίσης, να αποκλιμακώσει κατά βούληση. Από το Ισραήλ, από το Ιράκ μέχρι τον Λίβανο και από τη Γάζα μέχρι την Ερυθρά Θάλασσα, το Ιράν και οι πληρεξούσιοί του μπορούν να δημιουργήσουν μια άμεση κρίση οπουδήποτε, αναγκάζοντας την Αμερική να απαντήσει, αλλά σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα της Τεχεράνης.
Με αποκλειστική ευθύνη της αλλοπρόσαλλης και επικίνδυνης εξωτερικής πολιτικής του κ. Μπάιντεν, ουσιαστικά το καθεστώς των μουλάδων της Τεχεράνης έχει ουσιαστικά τον έλεγχο ακόμα και στις περιπτώσεις -όπως συνέβη στην περίπτωση των Χούθι- κατά τις οποίες η Ουάσινγκτον απάντησε με στοχευμένες στρατιωτικές επιθέσεις.
Με το «καλημέρα» της ανάληψης των καθηκόντων του, πριν από περίπου τέσσερα χρόνια ο κ. Μπάιντεν, αντί να σκεφτεί πώς να δώσει ένα ξεκάθαρο μήνυμα που θα αποκαταστήσει την αποτροπή σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή, ο ίδιος και η κυβέρνησή του έκαναν ό,τι ήταν δυνατό για να εφαρμόσουν μια στρατηγική αντιποίνων, αρκετά ισχυρή, ώστε οι κεντρώοι να μην την αποκαλούν αδύναμη στο εσωτερικό, αλλά αρκετά αδύναμη, ώστε το Ιράν να μην κλιμακώσει σε αντάλλαγμα.
Η Αμερική, υπό τον κ. Μπάιντεν, έχει απολέσει πλήρως την πολιτική και τη στρατιωτική πρωτοβουλία έναντι της Τεχεράνης, με αποτέλεσμα το Ιράν να παίζει τη Μέση Ανατολή σαν πιάνο και ο Αμερικανός πρόεδρος να συνεχίζει να χορεύει στον ρυθμό των Μουλάδων.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της προεδρίας Ομπάμα και κατά τη διάρκεια της προεδρίας Μπάιντεν, οι ηττοπαθείς και οι απολογητές του Ιράν ψιθύριζαν και εργάζονταν πυρετωδώς. Την ίδια στιγμή, οι αιματοβαμμένοι σύμμαχοι των μουλάδων έσπειραν τον όλεθρο σε όλη τη Μέση Ανατολή, υποτάσσοντας τον Λίβανο, υπονομεύοντας το Ιράκ, καταστρέφοντας τη Συρία, εξαθλιώνοντας την Υεμένη και εξοπλίζοντας τη Χαμάς για τον καταστροφικό πόλεμό της και την απάνθρωπη δολοφονική σφαγή των 1.200 αμάχων Ισραηλινών.
Εν τω μεταξύ, οι μουλάδες συνέχισαν την προσπάθειά τους για την απόκτηση πυρηνικών όπλων και πυραύλων. Δημιουργεί τρόμο, αλλά πλέον έγκυρες αναλύσεις επισημαίνουν ότι θα μπορούσαν να κατασκευάσουν μία βόμβα μέσα σε λίγες μέρες και ένα αξιοσέβαστο πυρηνικό οπλοστάσιο μέσα σε λίγες εβδομάδες ή μήνες.
Και το αμείλικτο ερώτημα είναι: Θα ξυπνήσει ο κ. Μπάιντεν και θα συνειδητοποιήσει πόσο μεγάλο κίνδυνο αντιμετωπίζει η Αμερική και οι σύμμαχοί της στη Μέση Ανατολή; Θα συνειδητοποιήσει επιτέλους ότι οι πρόσφατα ενεργοποιημένες και συσπειρωμένες δυνάμεις της ριζοσπαστικής τζιχαντιστικής ιδεολογίας και της διεθνούς τρομοκρατίας ευθυγραμμίζονται με την ιρανική κρατική εξουσία; Και ότι αν δεν ηττηθούν οριστικά, θα ξεσπάσουν σε όλη την περιοχή και στον κόσμο, θέτοντας σε κίνδυνο τους Αμερικανούς στο εσωτερικό και εκτρέποντας περαιτέρω πόρους και προσοχή από τη μάχη ενάντια στις αυξανόμενες φιλοδοξίες και τις δυνατότητες των αντιπάλων μεγάλων δυνάμεων, όπως η Ρωσία και η Κίνα;
Το βλέμμα όλων στραμμένο στην απάντηση της Αμερικής
Δυστυχώς, ο σημερινός Αμερικανός πρόεδρος φαίνεται να συνειδητοποιεί κάπως αργά ότι η Σαουδική Αραβία και ο πρίγκιπας διάδοχος Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν δεν είναι παρίες. Οι Χούθι είναι κακοί ηθοποιοί, τους οποίους η Ουάσινγκτον και οι σύμμαχοί της πρέπει να περιορίσουν. Η ενεργειακή μετάβαση δεν καθιστά το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο της Μέσης Ανατολής άσχετα με την παγκόσμια πολιτική. Η Χαμάς είναι μια τρομοκρατική ομάδα κατηγορίας ISIS, της οποίας η ύπαρξη απειλεί την περιφερειακή ειρήνη. Το Ιράν δεν ενδιαφέρεται για σοβαρές συνομιλίες με την Αμερική και είναι η κύρια δύναμη πίσω από την περιφερειακή κρίση.
Το πρόβλημα αυτές τις κρίσιμες ώρες είναι ότι όσο το Ιράν πιστεύει πως μπορεί να προκαλέσει κρίσεις και πολέμους σε ολόκληρη την περιοχή χωρίς να διακινδυνεύσει μια καταστροφική αμερικανική απάντηση, οι μουλάδες θα κάνουν τον κ. Μπάιντεν να χορέψει στον ρυθμό τους. Κάτι το οποίο, δυστυχώς, απ’ ό,τι δείχνουν τα γεγονότα συμβαίνει.
Αυτό δεν είναι μόνο ένα πρόβλημα της Μέσης Ανατολής. Μεγάλες δυνάμεις, μικρότερες δυνάμεις και τρομοκρατικές ομάδες παρακολουθούν την απάντηση της Αμερικής στην κλιμακούμενη σειρά επιθετικών κινήσεων από το Ιράν και τον άξονα αντίστασής του. Εάν πράγματι η Ουάσινγκτον επιθυμεί να επιστρέψει η σταθερότητα στη Μέση Ανατολή, πρέπει να προκαλέσει μια ψυχολογική επανάσταση. Το τρομοκρατικό καθεστώς των μουλάδων της Τεχεράνης πρέπει να μάθει να φοβάται την Αμερική και ταυτόχρονα οι χώρες της περιοχής να αισθανθούν ότι δεν πρέπει να φοβούνται το Ιράν.
Καλό θα είναι, λοιπόν, ο κ. Μπάιντεν και η κυβέρνησή του, αλλά και τα κατώτερα των περιστάσεων φερέφωνά τους στην Ευρώπη, αντί να ανακατεύουν την άμμο της Μέσης Ανατολής, να συνειδητοποιήσουν ότι πρέπει να σοβαρευτούν, και να βρουν τρόπο να κλείσει άμεσα η… γάγγραινα της Ουκρανίας και να μπει ένα φρένο μαζί με μια ρεαλιστική στρατηγική στην απόλυτη τρέλα της πράσινης μετάβασης. Και αντί να ασχολούνται με την προώθηση περιθωριακών πολιτικών δικαιωματισμού, να δουν τα καυτά και εξαιρετικά επικίνδυνα προβλήματα που απειλούν να βάλουν φωτιά στον πλανήτη και κάνουν πραγματική κόλαση την καθημερινότητα των πολιτών.
* Ο Δημήτρης Γ. Απόκης είναι διεθνολόγος, με ειδίκευση στην Αμερικανική Εξωτερική Πολιτική, στη Γεωπολιτική και τη Διεθνή Οικονομία. Απόφοιτος των πανεπιστημίων The American University, School of International Service, και The Johns Hopkins University, The Paul H. Nitze, School of Advanced International Studies της Ουάσινγκτον. Είναι μέλος του International Institute for Strategic Studies του Λονδίνου. Ως Δημοσιογράφος, υπήρξε επί σειρά ετών διαπιστευμένος ανταποκριτής στον Λευκό Οίκο, στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ και στο αμερικανικό Πεντάγωνο.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
