Η μεγάλη στροφή από τις επιδοτήσεις στα δάνεια – Ο νέος ρόλος της ΕΑΤ, της ΕΑΤΕ και της ΕΤΕΠ στο τραπεζικό τοπίο
Σε μία προσπάθεια να τονωθεί η ρευστότητα στην αγορά αλλά και ο ανταγωνισμός στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, έμφαση δίδεται στην ανάπτυξη ενός κρατικού – κοινοτικού «πόλου» παροχής δανείων αλλά και άλλων εργαλείων, όπως είναι οι εγγυήσεις προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Στόχος είναι, επίσης, η διεύρυνση του αριθμού των επιλέξιμων προς δανεισμό επιχειρήσεων -με δεδομένο ότι το κράτος αναλαμβάνει μέρος από το «ρίσκο»- αλλά και η ενίσχυση της ανταγωνιστικής θέσης της ελληνικής επιχειρηματικότητας στο διεθνές σκηνικό. Με τα εν λόγω προνομιακά εργαλεία, θα μειωθεί η «ψαλίδα» του κόστους δανεισμού.
Η «ναυαρχίδα» είναι το δανειακό σκέλος του Ταμείου Ανάκαμψης, αξίας 17,7 δισ. ευρώ. Συγκεκριμένα, το πρόγραμμα χαμηλότοκων δανείων 16,7 δισ. ευρώ, το οποίο «μοιράζεται» μέσω των μεγάλων τραπεζών, με τη συμβασιοποίηση να έχει καλύψει περίπου το 30% του προϋπολογισμού. Πρόκειται για μια γνωστή διαδικασία κατά την οποία την οποία οι ενδιαφερόμενοι απευθύνονται στις τράπεζες.
Υπάρχουν, όμως, και τα πιο «μικρά» σχήματα, που συνολικά φτάνουν σε ένα πακέτο χρηματοδοτήσεων της τάξης των 5 δισ. ευρώ και προέρχονται από άλλες «διαδρομές», έχοντας πάντα τη στήριξη των κοινοτικών κονδυλίων.
Συγκεκριμένα, από την πλευρά του Ταμείου Ανάκαμψης, δύο παρεμβάσεις ύψους 2 δισ. ευρώ έκαστη είναι στον… δρόμο. Η πρώτη παρέμβαση, αξίας 500 εκατ. ευρώ, αφορά το κεφάλαιο επιχειρηματικών συμμετοχών και μοιράζεται μέσω Fund Managers, με ενδιάμεσο την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΑΤΕ).
Ακόμα μισό δισ. ευρώ προωθείται τώρα στην αγορά μέσω της «θυγατρικής» της ΕΤΕΠ (του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων – EIF) και της EBRD, ως εγγυοδοτικό πρόγραμμα για δάνεια σε επιχειρήσεις, ύψους 1,5 δισ. ευρώ με τη «μόχλευση».
Πέρα από τα παραπάνω 2 δισ. ευρώ πρόσθετων χρηματοδοτήσεων από το Ταμείο Ανάκαμψης, προωθείται μέσω του ΕΣΠΑ και ο «διάδοχος» του Equity fund, που θα μοιράσει ακόμα μισό δισ. ευρώ. Και, βέβαια, προωθείται το «βαρύ πυροβολικό», 2,5 δισ. ευρώ από το νέο Ταμείο Επιχειρηματικότητας ΙΙΙ (ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ) και από το Ταμείο Χαρτοφυλακίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΔΑΜ), συνολικού ύψους 2,5 δισ. ευρώ (που διαχειρίζεται η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα – ΕΑΤ).
Το νέο εγγυοδοτικό
Αναλυτικότερα, το εγγυοδοτικό πρόγραμμα του Ταμείου Ανάκαμψης που θα μοιράσει τα 1,5 δισ. ευρώ προωθεί τις εξής τρεις δράσεις:
1. Την εγγυοδοσία για επενδυτικά δάνεια και για κεφάλαιο κίνησης με στόχο τη βιωσιμότητα (επενδύσεις για το κλίμα, την εξοικονόμηση ενέργειας και ΑΠΕ). Το ποσοστό εγγύησης φτάνει έως το 70% και απευθύνεται σε μικρομεσαίες, σε εταιρίες μεσαίας κεφαλαιοποίησης και σε φυσικά πρόσωπα.
2. Την παροχή εγγύησης για επενδυτικά δάνεια και για κεφάλαιο κίνησης με στόχο τη στήριξη και την αύξηση της ανταγωνιστικότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Το ποσοστό εγγύησης φτάνει έως το 50% και αφορά μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
3. Την παροχή εγγύησης για επενδυτικά δάνεια και για κεφάλαιο κίνησης με στόχο την καινοτομία και τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Το ποσοστό εγγύησης φτάνει έως το 70%. Απευθύνεται σε μικρομεσαίες, σε εταιρίες μεσαίας κεφαλαιοποίησης και σε φυσικά πρόσωπα.
Το νέο ΤΕΠΙΧ
Στην Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα ήδη «τρέχει» το ταμείο «Πράσινα» Συγχρηματοδοτούμενα Δάνεια», προϋπολογισμού 415 εκατ. ευρώ. Μετά το Πάσχα σχεδιάζεται να αρχίσουν οι εξής δύο μεγάλες δράσεις των 2,5 δισ. ευρώ: το νέο Ταμείο Επιχειρηματικότητας το ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ και το Ταμείο Χαρτοφυλακίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΔΑΜ) συνολικού ύψους 2,5 δισ. ευρώ.
Το ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ είναι ένα χρηματοδοτικό μέσο επιμερισμού του ρίσκου, μέσω του οποίου θα παρέχονται δύο υποπρογράμματα:
• Υποπρόγραμμα 1: Επενδυτικά δάνεια για την υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων των επιχειρήσεων, όπως αυτά περιγράφονται στο υποβληθέν επιχειρηματικό σχέδιο και πιστοποιούνται με την προσκόμιση παραστατικών – δικαιολογητικών τεκμηρίωσης. Θα έχουν διάρκεια από πέντε έως 12 έτη, συμπεριλαμβανομένης τυχόν περιόδου χάριτος έως 24 μήνες. Στα επενδυτικά δάνεια παρέχεται επιδότηση του επιτοκίου έως 3% για τα δύο πρώτα έτη της χρηματοδότησης.
• Υποπρόγραμμα 2: Δάνεια Κεφαλαίου Κίνησης ειδικού σκοπού στο πλαίσιο ανάπτυξης ή επέκτασης της επιχείρησης, σύμφωνα με το υποβληθέν επιχειρηματικό σχέδιο, και πιστοποίηση μέσω της προσκόμισης παραστατικών (άτοκη χρηματοδότηση και μερική επιδότηση επιτοκίου). Θα έχουν διάρκεια από δύο έως πέντε έτη, συμπεριλαμβανομένης τυχόν περιόδου χάριτος έως 12 μήνες. Στα δάνεια κεφαλαίου κίνησης ειδικού σκοπού παρέχεται επιδότηση του επιτοκίου έως 3% για τα δύο πρώτα έτη της χρηματοδότησης, αποκλειστικά και μόνο για τις επιχειρήσεις, οι οποίες χρηματοδοτούνται πρώτη φορά από την ΕΑΤ.
Ο επιμερισμός ρίσκου επιτυγχάνεται με τη συγχρηματοδότηση Ταμείου – Τράπεζας σε αναλογία 40:60 αντίστοιχα, με άτοκη χρηματοδότηση από πλευράς Ταμείου, σε συνδυασμό με τη δυνατότητα μερικής επιδότησης του επιτοκίου που εφαρμόζουν οι τράπεζες στο μέρος που χρηματοδοτούν.
Σημειώνεται ότι αρχικά το Ταμείο θα χρηματοδοτήσει αποκλειστικά και μόνο μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ