Σε ιστορικά υψηλά φτάνουν οι τιμές του χυμού πορτοκαλιού εξαιτίας των των ακραίων καιρικών συνθηκών, των περιορισμών στην προσφορά και μιας ασθένειας των εσπεριδοειδών γνωστή ως πρασίνισμα.
Οι τιμές για τον χυμό πορτοκάλι εκτοξεύτηκαν απότομα στα τέλη του περασμένου μήνα, μετά και από την προειδοποίηση του ερευνητικού κέντρου Fundecitrus ότι η Βραζιλία, ο μεγαλύτερος παραγωγός και εξαγωγέας χυμού πορτοκαλιού στον κόσμο, είναι πιθανό να καταγράψει μια από τις χειρότερες σοδειές πορτοκαλιού εδώ και τρεις και πλέον δεκαετίες.
Βαρόμετρο η Βραζιλία στη βιομηχανία χυμού πορτοκαλιού
«Χωρίς να διαφαίνεται βραχυπρόθεσμη λύση και με τον κίνδυνο επιδείνωσης των συνθηκών, η κατάσταση παραμένει κρίσιμη», δήλωσε στο CNBC ο Kees Cools, πρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης Χυμών Φρούτων και Λαχανικών (IFU). Χαρακτηριστικό είναι ότι τα προθεσμιακά συμβόλαια κατεψυγμένου συμπυκνωμένου χυμού πορτοκαλιού, που διαπραγματεύονται στο Διηπειρωτικό Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, έκλεισαν τη Δευτέρα στα 4,29 δολάρια ανά λίβρα – σχεδόν διπλάσια από την τιμή που είχε καταγραφεί πριν από ένα χρόνο. Το συμβόλαιο αναφοράς έχει μειώσει τα κέρδη τις τελευταίες εβδομάδες, πέφτοντας από το ενδοημερήσιο υψηλό των σχεδόν 5 δολαρίων ανά λίβρα στις 28 Μαΐου.
Οι αναλυτές του ερευνητικού ομίλου Mintec αναφέρουν ότι η Βραζιλία, η οποία διαδραματίζει τεράστιο ρόλο στη βιομηχανία χυμού πορτοκαλιού, παράγει συνήθως περίπου 300 εκατομμύρια κιβώτια πορτοκαλιών ανά κύκλο. Όμως ο συνδυασμός ακραίων καιρικών συνθηκών, όπως οι πλημμύρες και η ξηρασία, και το πρασίνισμα έχει μειώσει δραματικά την παραγωγή των καλλιεργειών. Σε έκθεση που δημοσιεύθηκε στις 10 Μαΐου, η Fundecitrus προέβλεψε ότι η Βραζιλία θα παράγει 232,4 εκατομμύρια κιβώτια πορτοκάλια την περίοδο 2024-2025. Αυτό αντιπροσωπεύει μείωση 24% σε σύγκριση με τον προηγούμενο κύκλο.
«Η αποκατάσταση των κανονικών επιπέδων αποθεμάτων στη Βραζιλία θα απαιτήσει αρκετές διαδοχικές καλές συγκομιδές. Με το 40% των βραζιλιάνικων φυτειών να έχουν προσβληθεί από την ασθένεια του πρασίνου και τον κίνδυνο αύξησης αυτού του αριθμού, σε συνδυασμό με τις ασταθείς κλιματικές συνθήκες, η πιθανότητα επίτευξης τέτοιων συγκομιδών είναι χαμηλή”, δήλωσε ο Cools της IFU. «Ως αποτέλεσμα, οι υψηλές τιμές αναμένεται να διατηρηθούν. Παρόλο που υπάρχει μια μικρή μείωση της ζήτησης, δεν επαρκεί για την εξισορρόπηση της αγοράς», πρόσθεσε.
Υψηλή συχνότητα εμφάνισης του πρασινίσματος των εσπεριδοειδών
Ο Andres Padilla, ειδικός σε θέματα τροφίμων και αγροτικών επιχειρήσεων της Rabobank, δήλωσε ότι η υψηλή συχνότητα εμφάνισης του πρασινίσματος των εσπεριδοειδών θα περιορίσει πιθανώς την παραγωγικότητα τους επόμενους μήνες. «Το πρασίνισμα των εσπεριδοειδών παραμένει μια σημαντική απειλή σε όλες τις περιοχές παραγωγής και η αστάθεια των καιρικών συνθηκών θα περιορίσει επίσης τη δυνητική ανάπτυξη στην επερχόμενη συγκομιδή 2024/2025», δήλωσε ο Padilla σε ερευνητικό σημείωμα του Απριλίου.
Οι αγρότες εσπεριδοειδών έχουν εντείνει τις ενέργειές τους κατά του πρασινίσματος στη Βραζιλία τους τελευταίους μήνες, δήλωσε ο Padilla, σημειώνοντας ότι το πρασίνισμα ήταν πιο διαδεδομένο σε μικρότερους ελαιώνες, όπου οι γεωργοί τείνουν να έχουν περιορισμένους πόρους για να απομακρύνουν τα μολυσμένα δέντρα με τους ρυθμούς που απαιτούνται για να κρατήσουν την ασθένεια υπό έλεγχο.
«Μια άλλη επίπτωση του πρασινίσματος των εσπεριδοειδών είναι ότι οι αγρότες θα έχουν κίνητρο να συγκομίσουν νωρίς, μειώνοντας το ενδεχόμενο υψηλότερων ποσοστών πτώσης καρπών, γεγονός που θα μπορούσε να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην ποιότητα των καρπών και ενδεχομένως να μειώσει τις αποδόσεις χυμών», πρόσθεσε ο Padilla.
Πορτοκαλοπαραγωγοί στην Ελλάδα
Κραυγή αγωνίας εκπέμπουν και οι Έλληνες παραγωγοί για τα αδιάθετα πορτοκάλια. Έχει «παγώσει» το εμπόριο, ενώ τα πορτοκάλια μένουν άκοπα πάνω στα δέντρα, την στιγμή που οι εισαγωγές από την Αίγυπτο καλά κρατούν.
Τα προβλήματα, σύμφωνα με τα όσα δήλωσαν παραγωγοί στο MEGA, είναι ότι δεν μπορεί να απορροφηθεί ούτε η εγχώρια παραγωγή, ενώ δεν υπάρχει και κανένα ενδιαφέρον και για εξαγωγές. Συνεπώς μένουν άκοπα τα πορτοκάλια πάνω στα δένδρα, υπάρχει υψηλό κόστος παραγωγής και διαβίωσης για παραγωγούς.
1 κιλό πορτοκάλια Valencia από το χωράφι φεύγει με 12 λεπτά, μαζί με κοπτικά, μεταφορικά κ.ά στο χυμοποιείο φτάνει στα 20 λεπτά. Για 1 κιλό χυμό χρειάζονται περίπου 10 κιλά πορτοκάλια, άρα το κόστος ανέρχεται στα 2 ευρώ. Όμως, αυτή τη στιγμή η τιμή του χυμού παγκοσμίως: 8,70 ευρώ /κιλό.
Για μια μικρή ατομική συσκευασία χυμό πορτοκάλι πλήρωνες:
το 2023: 0,43 ευρώ
το 2024: 0,66 ευρώ αύξηση δηλαδή 0,23 ευρώ ή + 53,5%
Για οικογενειακή συσκευασία λίτρου πλήρωνες:
To 2023: 1,72 ευρώ
To 2024: 2,74 ευρώ άρα συν 1,02 ευρώ ή + 59,3%