Πληρώνεις φόρο 1% επί του τζίρου, ανοίγεις την εταιρία το πολύ σε 5 ημέρες, δεν επιβαρύνεσαι με επιπλέον «χαράτσια» και είσαι εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Ο λόγος γίνεται για το νέο «Ελντοράντο» που έχουν ανακαλύψει τον τελευταίο καιρό πολλοί επιχειρηματίες, οι οποίοι σταδιακά μετακομίζουν ή επιλέγουν να ανοίξουν εκεί την επιχείρησή τους. Το νέο «Ελντοράντο» δεν είναι άλλο από τη Ρουμανία, όπως προκύπτει από το αποκαλυπτικό ρεπορτάζ της «DEALnews».
Η «φυγή» σε άλλες χώρες της Ε.Ε. (ισχυρές επιλογές είναι, επίσης, η Βουλγαρία και η Κύπρος), με στόχο καλύτερα φορολογικά καθεστώτα, δεν είναι νέα ιστορία. Αναμένεται, μάλιστα, να ενταθεί όσο αυξάνονται οι μισθοί, χωρίς να μειώνεται το φορολογικό/ασφαλιστικό βάρος αλλά και η γραφειοκρατία στην Ελλάδα.
Ειδικά στη Ρουμανία, μετά και τις αλλαγές στο φορολογικό καθεστώς (που έγιναν φέτος για να μειωθεί το έλλειμμα και να παταχθεί η φοροδιαφυγή), τα κίνητρα είναι πολλά και αφορούν κυρίως τους μικρομεσαίους: Αν έχεις έστω και έναν υπάλληλο που φορολογείται με 1% επί του τζίρου για ποσό έως 60.000 ευρώ, για ποσό υψηλότερο και έως 500.000 ευρώ, ο φόρος είναι 3% επί του τζίρου, ενώ για πιο μεγάλο τζίρο είναι 16% επί των κερδών.
Τι ισχύει στην Ελλάδα
Στη χώρα μας, στις επιχειρήσεις επιβάλλεται φόρος 22% επί των κερδών, έναντι 10-12,5% σε πολλά κράτη (όπως η Κύπρος). Στα μερίσματα ο φόρος είναι μόνο 5%. Εχουμε τον πέμπτο υψηλότερο συντελεστή ΦΠΑ στην Ε.Ε. αλλά και τον 4ο υψηλότερο φόρο κατανάλωσης στη βενζίνη (0,70 ευρώ/λίτρο, ενώ στη Βουλγαρία είναι 0,36 ευρώ και στη Ρουμανία 0,37 ευρώ/λίτρο).
Τι «προσφέρουμε» ως χώρα; Τα στοιχεία δείχνουν πως άλλα κράτη έχουν να δώσουν πιο πολλά, και τούτο συνιστά έναν κίνδυνο όχι μόνο για brain drain επιχειρήσεων, αλλά και για αποστροφή ξένων επενδυτικών κεφαλαίων, λένε στελέχη της αγοράς…
Ο νέος φορολογικός παράδεισος
Στη Ρουμανία η διαδικασία έναρξης μιας εταιρίας αν υπάρχουν τα δικαιολογητικά (φωτοτυπία διαβατηρίου ή αστυνομικής ταυτότητας για κάθε μέτοχο και κάποιες δηλώσεις) γίνεται μέσα σε 5 εργάσιμες ημέρες, με 3 υπογραφές και περνώντας από δύο κρατικές υπηρεσίες. Η χώρα έχει γίνει πόλος έλξης ξένων κεφαλαίων, με την πρώτη θέση να έχει η Ολλανδία. Στην 4η θέση είναι η Κύπρος, με 6.578 εταιρείες στο τέλος του 2023 και συνολικό επενδεδυμένο κεφάλαιο 4,713 δισ. ευρώ.
Η Ελλάδα καταλαμβάνει την 5η θέση ως ξένος επενδυτής στη Ρουμανία, με 2,447 δισ. ευρώ επενδεδυμένο κεφάλαιο και ποσοστό 5,05%. Η Γερμανία είναι στη 2η θέση, με 25.737 εταιρίες και 5,886 δισ. ευρώ, και η Αυστρία στην 3η θέση, με 8.546 εταιρίες και 5,402 δισ. ευρώ.
Εως τον Δεκέμβριο του 2023, οι ελληνικές επιχειρήσεις ανερχόταν σε 8.624. Τον Σεπτέμβριο του 2004 ανερχόταν σε 2.826, το 2016 σε 6.643 και το 2021 σε 8.114. Οι συνολικές επενδύσεις (απόθεμα) της Ελλάδας στη Ρουμανία κατά το 2023 έφτασαν στα 2,44 δισ. ευρώ (έναντι 1,5 δισ. ευρώ το 2022, αύξηση κατά 59,5%, λόγω κυρίως της εξαγοράς της Enel από την ΔΕΗ), αντιπροσωπεύοντας ποσοστό 5,0% του συνόλου (3,29% το 2022).
Παράλληλα, ο ονομαστικός αριθμός των ρουμανικών εταιριών με συμμετοχή ελληνικού κεφαλαίου ανέρχεται στις 8.624, αντιπροσωπεύοντας ποσοστό 3,45% του συνόλου (έναντι 8.398 επιχειρήσεων, με ποσοστό 3,42% στο σύνολο το 2022).
Η Ρουμανία αποτελεί διαχρονικά μία από τις κύριες χώρες προορισμού των ελληνικών επενδύσεων. Σύμφωνα με την ΤτΕ, έχει την 4η θέση μεταξύ των κυριότερων χωρών προορισμού των ελληνικών επενδύσεων στο εξωτερικό, μετά την Κύπρο, την Ολλανδία και τη Βουλγαρία.
O αριθμός των ενεργών επιχειρήσεων ελληνικών συμφερόντων οι οποίες υπέβαλαν ισολογισμό για το 2022 ανέρχεται στις 2.000, ο συνολικός κύκλος εργασιών τους ανέρχεται στα 5,8 δισ. ευρώ, ενώ παράλληλα ο αριθμός των εργαζομένων που απασχολείται σε αυτές υπερβαίνει τα 20.000 άτομα. Η συντριπτική πλειονότητά τους συγκεντρώνεται στο Βουκουρέστι.
Οι περισσότερες επιχειρήσεις απασχολούνται στους εξής κλάδους: Χονδρικό – Λιανικό Εμπόριο, Συμβουλευτικές Υπηρεσίες προς Επιχειρήσεις, Κατασκευές, Διαχείριση ακίνητης περιουσίας, Δραστηριότητες προγραμματισμού ηλεκτρονικών υπολογιστών, Υγεία, Εστίαση, Φυτική και ζωική παραγωγής, Βιομηχανία τροφίμων και Μεταφορών.
αράλληλα, όμως, υπάρχει, μικρότερη μεν, αλλά σημαντική, παρουσία σε κλάδους όπως οι εξής: Παραγωγή χημικών ουσιών και προϊόντων, Κατασκευή προϊόντων από ελαστικό (καουτσούκ) και πλαστικές ύλες, Κατασκευή μεταλλικών προϊόντων, Παροχή ηλεκτρικού ρεύματος – φυσικού αερίου – ατμού και κλιματισμού, Τηλεπικοινωνίες, Ασφάλειες, Διαφήμιση και έρευνα αγοράς κ.ά.
Δείτε ακόμη: Προοπτικές ανάπτυξης για νέους επιχειρηματίες στη Ρουμανία
Οικονομικές επιδόσεις
Ανάπτυξη και… ανισότητες
Η Ρουμανία αναπτύσσεται ταχύτατα. Τα τελευταία χρόνια οι οικονομικές επιδόσεις είχαν μια ελπιδοφόρα εξέλιξη σε σύγκριση με τις χώρες της περιοχής (ΝΑ Ευρώπη): Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ άγγιξε το 2023 τα 16.500 ευρώ σε εθνικό επίπεδο. Πριν από 10 χρόνια βρισκόταν στο 55% σε σύγκριση με τον μέσο όρο της Ε.Ε. και τα στοιχεία της Eurostat για το 2023 δείχνουν ότι αγγίζει πλέον το 80%, πάνω από το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Ουγγαρίας και της Σλοβακίας.
Ωστόσο, είναι ένα από τα κράτη με τα πιο υψηλά ποσοστά φτώχειας και η ανάπτυξη είναι άνιση: Στο Βουκουρέστι το κατά κεφαλήν ΑΕΠ φτάνει στο 280% του εθνικού μέσου όρου και σε πολλές περιφέρειες το ΑΕΠ ανά κάτοικο είναι ακόμη πολύ χαμηλό. Το ίδιο ισχύει και για τους μέσους μισθούς σε αυτές τις περιοχές…
Η Παγκόσμια Τράπεζα προβλέπει ανάπτυξη 3,3% για το 2024 και 3,8% για το 2025. Το μέσο συνολικό μηνιαίο εισόδημα ανά ρουμανικό νοικοκυριό το 2023 ήταν 7.175 λέι (περίπου 1.450 ευρώ) και 2.872 λέι ανά άτομο (περίπου 580 ευρώ), αυξημένο κατά 11% και 11,5%, αντίστοιχα, σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Σχεδόν το ένα τρίτο (32%) των Ρουμάνων αντιμετωπίζει τον κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού, μακράν το υψηλότερο ποσοστό που καταγράφεται μεταξύ των κρατών-μελών της Ε.Ε., σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat. Επονται η Βουλγαρία (30%), η Ισπανία (27%) και η Ελλάδα (26%).
Η Ρουμανία έχει χαμηλό χρέος, αλλά το έλλειμμα εκτιμάται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο 6,9% του ΑΕΠ (λόγω της ραγδαίας αύξησης των τρεχουσών δημόσιων δαπανών) και έτσι ενεργοποιείται η διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος. Γι’ αυτό και οι αλλαγές στη φορολογία, αλλά και οι περικοπές δαπανών.
Τα ονόματα
Ποιες εταιρίες επενδύουν στην περιοχή
Ο κλάδος εμπορίου συγκεντρώνει το 16% του συνόλου των ελληνικών συμφερόντων επιχειρήσεων. Μεταξύ αυτών, σύμφωνα με το ΥΠΕΞ, είναι και οι εξής: JUMBO, Black Sea Suppliers, SIDEROM, SARANTIS, Diamedix-Impex, GENCO Trade, PPC Advance Energy Services Romania SRL, SIDMA Romania, ALINDA Ro, SOFMEDICA, Kallas, ALUMIL, BSB Fashion, Skrekis, ISOMAT, DABLEROM SRL, FOTONIA SHINE RETENTION SRL, Pyramis, Voyatzoglou, BERLIN PACKAGING ROM NIA SRL, AHI CARRIER ROMANIA SRL, ND MEDHEALTH SRL, PROFILCO RO SRL, KARVELAS LTD SRL, IMEDICA SA, SUNLIGHT INDUSTRIAL SRL, EXALCO ROMANIA SRL, IFANTIS ROMANIA SA, AS KIDS TOYS SRL, KLEEMANN LIFT RO SRL, STERIL ROMANIA SRL, VIOFIL SIGN SYSTEMS SRL, NEOKEM ROMANIA SRL, FAMILY FOODS SRL, ASPIS FOOD SRL, FARMER GROUP HELLAS SRL, BOUHALIS GK SRL, ZOOMSERIE SRL, SOFTONE OPEN ENTERPRISE SOLUTIONS SRL.
Στις υποδομές, πέρα από τη ΔΕΗ (PPC Energy Services), δραστηριοποιούνται πολλές εταιρίες: TEMA Energy S.A., Egnatia Rom SRL, SOUTH LAND INVEST SRL,GEOEDRA ROM SRL, NAKATOMI DEVELOPMENT SRL, IOANNINA Impex, Construction Resources International, Thanasis Rizo Solutions, STENTOR CONCEPT GROUP SRL, BARRACUDA RESIDENCE SRL, GENESIS CONCEPT SRL, ILIOTOMI GRUP SRL κ.ά.
Στις δραστηριότητες προγραμματισμού ηλεκτρονικών υπολογιστών καταγράφονται, μεταξύ άλλων, οι εταιρίες: INTRAROM SA, BIT Software S.A., INOVASOFT Union SRL, INQBIT Innovations SRL, DIGIBOOST Technology SRL, MANTIS ROMANIA SRL, PLUSHORIZON Services SRL, DOTICCA SRL, SYPIRIA Sofware SRL, AVEWORKS Consulting SRL, GEOBRO SRL, ROMCOLOR 2000 SA.
Στον κλάδο της υγείας δραστηριότητα έχουν, μεταξύ άλλων, οι εξής εταιρίες: MEDSANA Bucharest Medical Center SRL, GENESIS Athens SRL, CYTOGENOMIC Medical Laboratory SRL, SILHOUETTE Medical Centers SRL, GENEKOR Medical SRL, FIV ATHENS MEDICAL SRL, WHITE CROSS SRL, STEM LIFE S.A., DR. PASCAL DAMEH CLINIC SRL, GENEKOR BIOTECHNOLOGY SRL, CENTRUL MEDICAL OMEGA SCAN SRL DERMASHAPE SRL, ASCLEPIOS MEDICAL NETWORK S.A.
Στη βιομηχανία τροφίμων παρουσία έχουν οι εταιρίες: FABRICA DE LAPTE BRAȘOV S.A., BEST FOODS PRODUCTIONS SRL, PRIMO PROD SRL, FATROM – ADITIVI FURAJERI SRL, KARAMOLEGOS BAKERY ROMANIA SRL, BEST NUTS SRL, NUTRIPROD SRL, ALFA ALIM SRL, AMALTHIA EXIM SRL, FOLOE EXIM SRL, Q-MEAT FACTORY SRL, AGAPITOS TRADING SRL, PROVERTIA DAIRY SRL, GRASSLANDS MEAT SRL κ.ά.
Στην παραγωγή χημικών δραστηριοποιείται η DRUCKFARBEN ROMANIA SRL, στα πλαστικά οι THRACE GREINER PACKAGING SRL, SC PANEL LAND SRL και MANTZARIS EUROPLAST SRL, ενώ στα μέταλλα οι SISTEMPLAST SA, ANALKO ALUMINIUM INDUSTRY SRL, THERMOSTAHL ROMANIA SISTEME TERMICE SRL, MARELKO SERIO ENGINEERING SRL, BEST EUROPEAN CONTAINERS SRL, BLAST SOLTECH SRL, BLK RO ALUMINIUM INDUSTRY SRL κ.ά. Στην επισκευή και την εγκατάσταση μηχανημάτων και εξοπλισμού, οι NAVALINK SHIP REPAIR & MAINTENANCE SRL, JVL MARINE SERVICES SRL κ.ά.
Το νέο φορολογικό καθεστώς
Τον Οκτώβριο του 2023 ψηφίστηκε το νέο φορολογικό νομοσχέδιο της Ρουμανίας. Οι βασικότερες αλλαγές που επιφέρει είναι οι εξής, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΥΠΕΞ:
1. Φορολόγηση των μικρών επιχειρήσεων (micro – enterprises). Το όριο του τζίρου για το χαρακτηρισμό μιας επιχείρησης ως μικρής κατεβαίνει από τα 500.000 ευρώ στα 60.000 ευρώ. Οι μικρές επιχειρήσεις με έσοδα έως 60.000 ευρώ ετησίως θα φορολογούνται με 1% επί του κύκλου εργασιών (ετήσιος τζίρος), ενώ εάν τα έσοδα υπερβαίνουν το ποσό αυτό (60.000 ευρώ), ο φόρος θα αυξάνεται στο 3% επί του τζίρου.
2. Φορολόγηση μεγάλων επιχειρήσεων (κύκλος εργασιών άνω των 50 εκατ. ευρώ ετησίως). Οι επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών άνω των 50 εκατ. ευρώ θα καταβάλλουν φόρο 1% επί του ετήσιου τζίρου, εφόσον ο φόρος αυτός είναι υψηλότερος από τον αντίστοιχο επί των κερδών με συντελεστή 16%. Από τον συνολικό κύκλο εργασιών, όμως, εκτός από τις επενδύσεις, θα αφαιρούνται και οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης.
3. Ελάχιστος φόρος και για τις τράπεζες. Θα υποχρεούνται να πληρώνουν φόρο 2% επί του κύκλου εργασιών τους, εάν αυτός είναι υψηλότερος από τον φόρο 16% επί των κερδών.
4. Φοροαπαλλαγή στους τομείς της Πληροφορικής, των κατασκευών, της γεωργίας και της βιομηχανίας τροφίμων. Διατηρείται μόνο για μηνιαία εισοδήματα κάτω των 10.000 λέι (περίπου 2.000 ευρώ). Ισχύει για έναν μόνο εργοδότη, ενώ το μέρος του ακαθάριστου μηνιαίου εισοδήματος που υπερβαίνει τα 10.000 λέι δεν επωφελείται από φορολογικές διευκολύνσεις.
5. Οι εργαζόμενοι στις κατασκευές, στη γεωργία και τη βιομηχανία τροφίμων θα πληρώνουν CASS (εισφορά κοινωνικής ασφάλισης υγείας), αφού η κυβέρνηση κατήργησε την εξαίρεση που υπήρχε.
6. Αύξηση του ΦΠΑ από 5% σε 9% για την προμήθεια κοινωνικής στέγασης, την προμήθεια τροφίμων υψηλής ποιότητας, και την προμήθεια και την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάνελ, ηλιακών θερμοσιφώνων κ.λπ. Αύξηση από 9% σε 19% του ΦΠΑ για τη μη αλκοολούχο μπίρα και τρόφιμα με προσθήκη ζάχαρης (των οποίων η συνολική περιεκτικότητα σε ζάχαρη είναι τουλάχιστον 10g/100g προϊόντος). Αντίθετα, διατηρείται ο ΦΠΑ 5% στα βιβλία, στις εφημερίδες, στα περιοδικά, στα μουσεία, στην παράδοση καυσόξυλων και τη θερμική ενέργεια.
7. Φόρος στα ακριβά κτίρια και τα αυτοκίνητα. Τα φυσικά πρόσωπα που κατέχουν ακίνητα ακριβότερα από 2.500.000 λέι (περίπου 500.000 ευρώ) και αυτοκίνητα ακριβότερα από 375.000 λέι (περίπου 75.000 ευρώ) θα πληρώσουν ειδικό φόρο με συντελεστή 0,3% επί της διαφοράς μεταξύ της φορολογητέας αξίας του κτιρίου και του ανώτατου ορίου των 2.500.000 λέι.
8. Φορολόγηση αυτοαπασχολουμένων. Σύστημα ανώτατων ορίων 6, 12 ή 24 κατώτατων μισθών, με πρόσθετο ανώτατο όριο 60 κατώτατους μισθούς. Το εισόδημα του οποίου η πηγή δεν μπορεί να αποδειχθεί θα φορολογείται με συντελεστή 70%.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ