Το 2025, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) προχωρούν σε μειώσεις επιτοκίων, αλλά με διαφορετικούς ρυθμούς. Η οικονομία των ΗΠΑ βρίσκεται σε διαφορετική πορεία από αυτή της Ευρωζώνης, γεγονός που επηρεάζει τις αποφάσεις των δύο κεντρικών τραπεζών.
Η Fed διατηρεί επιφυλακτική στάση
Την περασμένη Τετάρτη, η Fed άφησε αμετάβλητο το βασικό της επιτόκιο στο εύρος 4,25%-4,5%, έπειτα από τρεις προηγούμενες μειώσεις που είχαν οδηγήσει σε συνολική αποκλιμάκωση κατά μία ποσοστιαία μονάδα.
Ο πρόεδρος της Fed, Τζερόμ Πάουελ, τόνισε ότι δεν υπάρχει βιασύνη για περαιτέρω μειώσεις, καθώς η αμερικανική οικονομία παραμένει ισχυρή. Σύμφωνα με τον ίδιο, οι επόμενες κινήσεις θα εξαρτηθούν από την πορεία του πληθωρισμού, ο οποίος διαμορφώθηκε στο 2,9% τον Δεκέμβριο. Παράλληλα, ανέφερε ότι θα πρέπει να αποσαφηνιστούν οι πολιτικές της νέας κυβέρνησης Τραμπ, ιδίως σε θέματα εμπορίου και δασμών, προτού η Fed προχωρήσει σε νέες αποφάσεις.
Ήδη από τον Δεκέμβριο, οι αξιωματούχοι της Fed είχαν προαναγγείλει πιο προσεκτική μείωση επιτοκίων το 2025, με δύο μόνο μειώσεις των 25 μονάδων βάσης η καθεμία. Παρά τις πιέσεις του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για πιο επιθετική χαλάρωση, η Fed επιμένει στην ανεξαρτησία της και λαμβάνει αποφάσεις με βάση τα οικονομικά δεδομένα.
Η ΕΚΤ προχωρά σε σταδιακές μειώσεις
Μία ημέρα μετά τη Fed, συνεδρίασε η ΕΚΤ και αποφάσισε νέα μείωση επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης, φθάνοντας το επιτόκιο καταθέσεων στο 2,75%. Η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, επιβεβαίωσε ότι η πορεία αποκλιμάκωσης θα συνεχιστεί, με στόχο τον πληθωρισμό που διαμορφώθηκε στο 2,4% τον Δεκέμβριο να προσεγγίσει το 2% μέσα στο 2025.
Η Λαγκάρντ απέφυγε να δώσει συγκεκριμένες προβλέψεις για το τελικό επίπεδο των επιτοκίων, επισημαίνοντας ότι οι αποφάσεις θα λαμβάνονται σε κάθε συνεδρίαση με βάση τα τρέχοντα οικονομικά δεδομένα. Ωστόσο, πληροφορίες του Reuters αναφέρουν ότι υπάρχει συναίνεση στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ για νέα μείωση του επιτοκίου καταθέσεων στο 2,5% τον Μάρτιο.
Ο στόχος του «ουδέτερου» επιτοκίου
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της ΕΚΤ, το ουδέτερο επιτόκιο – το επίπεδο όπου η νομισματική πολιτική δεν επηρεάζει την οικονομική δραστηριότητα – κυμαίνεται από 1,75% έως 2,5%. Ορισμένα μέλη του Δ.Σ., όπως ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας, θεωρούν ότι το ουδέτερο επιτόκιο είναι κοντά στο 2%.
Η ΕΚΤ ενδέχεται να μειώσει τα επιτόκια και κάτω από αυτό το όριο, ανάλογα με τις οικονομικές εξελίξεις. Οι αναλυτές εκτιμούν ότι μια τέτοια κίνηση θα ήταν πιθανότερη σε περίπτωση επιβολής νέων δασμών από τις ΗΠΑ, που θα επηρέαζαν την ανάπτυξη της Ευρωζώνης.
Η Λαγκάρντ αναγνώρισε ότι η ανάπτυξη στην Ευρωζώνη αντιμετωπίζει προκλήσεις, όπως φάνηκε από τα στοιχεία του τέταρτου τριμήνου, που έδειξαν στασιμότητα του ΑΕΠ. Παρότι εξέφρασε αισιοδοξία για βελτίωση της οικονομίας το 2025, υπογράμμισε ότι η αβεβαιότητα παραμένει υψηλή, κυρίως λόγω των πιθανών αλλαγών στη δασμολογική πολιτική των ΗΠΑ.
Πληροφορίες από ΑΠΕ – ΜΠΕ