Με αφορμή τις πρόσφατες δηλώσεις του Αμερικανού Προέδρου Ντ. Τραμπ στον βρετανικό ραδιοτηλεοπτικό σταθμό BBC σύμφωνα με τις οποίες, αντί της εισαγωγής εμπορικών δασμών σε βρετανικά προϊόντα, «μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία» με το Ηνωμένο Βασίλειο (ΗΒ), το γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της ελληνικής Πρεσβείας, στο Λονδίνο προχωρά σε μια εκτενή ανάλυση επισημαίνοντας ότι, «το ΗΒ θα επιδιώξει, με κάθε τρόπο, αφενός, την προστασία των βρετανικών εμπορικών-οικονομικών συμφερόντων και, αφετέρου, την προάσπιση της προνομιακής εμπορικής σχέσης του με τις ΗΠΑ».
Σύμφωνα με την ανάλυση αυτή, η ειδική εταιρική σχέση ΗΒ-ΗΠΑ, η οποία παραδοσιακά βασίζεται σε πολλαπλούς παράγοντες (ιστορικούς, πολιτιστικούς, ασφάλεια, κ.λπ.) είναι, περισσότερο από ποτέ, ζωτικής σημασίας για το ΗΒ, καθώς η ανάπτυξη της οικονομίας βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας της τρέχουσας κυβέρνησης, ιδιαίτερα στην παρούσα διεθνή συγκυρία. Λαμβάνοντας υπ’όψιν ότι βασικές αρχές αυτής της μακροχρόνιας συμμαχίας, όπως η κοινή δέσμευση υπέρ του ελεύθερου εμπορίου και των πολυμερών θεσμών, τίθενται υπό αμφισβήτηση από την πολιτική ατζέντα του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, το ΗΒ θα επιδιώξει, με κάθε τρόπο, αφενός την προστασία των βρετανικών εμπορικών-οικονομικών συμφερόντων και, αφετέρου την προάσπιση της προνομιακής εμπορικής σχέσης του με τις ΗΠΑ.
Οι ΗΠΑ αποτελούν τον μεγαλύτερο εθνικό εμπορικό εταίρο του ΗΒ, με το συνολικό
διμερές εμπόριο να ανέρχεται σε σχεδόν 300 δισ. δολάρια ετησίως. Επιπλέον, συνιστούν το σημαντικότερο ξένο επενδυτή στο ΗΒ, με τις αμερικανικές επιχειρήσεις που είναι εγκατεστημένες στη χώρα να αριθμούν, σύμφωνα με εκτιμήσεις, πάνω από ένα εκατομμύριο θέσεις εργασίας. Η σημαντική εκατέρωθεν επενδυτική παρουσία υπογραμμίζει τους ισχυρούς οικονομικούς δεσμούς και τη βαθιά οικονομική ενσωμάτωση των δύο χωρών.
Διαπραγματεύσεις
Οι διαπραγματεύσεις για μια συνολική συμφωνία ελεύθερου εμπορίου μεταξύ των δύο χωρών, ξεκίνησαν υπό την προηγούμενη κυβέρνηση Τραμπ και ολοκλήρωσαν έξι γύρους, μέχρι την εκλογή του Τζο Μπάιντεν στον Λευκό Οίκο το 2020, οπότε και εγκαταλείφθηκαν υπέρ της σύναψης συμφωνιών με μεμονωμένες αμερικανικές πολιτείες. Η σύναψη μιας συνολικής συμφωνίας επανήλθε στο προσκήνιο υπό τη νέα διακυβέρνηση Τραμπ, ιδιαίτερα μετά την υπογραφή του εκτελεστικού διατάγματος (America First Trade Policy) που πρόκειται να προσδιορίσει εκ νέου τις χώρες με τις οποίες οι ΗΠΑ θα διαπραγματευτούν διμερείς ή τομεακές συμφωνίες πρόσβασης στην αγορά.
Έχοντας διατελέσει Επίτροπος Εμπορίου της ΕΕ μεταξύ 2004 και 2008, ο νέος Πρέσβης του ΗΒ στις ΗΠΑ, Λόρδος P. Mandelson θα μπορούσε να προσφέρει σημαντική τεχνογνωσία σε περίπτωση επανεκκίνησης των διαπραγματεύσεων. Μετά την τοποθέτησή του, ο Mandelson χρειάστηκε να ανακαλέσει παλαιότερες δηλώσεις του (2019) όπου είχε κατηγορήσει τον Τραμπ για απερισκεψία (“reckless”) και εκφοβισμό (“bully”).
Ωστόσο, η επίτευξη συμφωνίας με τις ΗΠΑ περιπλέκεται από την επιθυμία της κυβέρνησης των Εργατικών να οικοδομήσει στενότερους οικονομικούς και πολιτικούς δεσμούς και με την ΕΕ, ενώ υπάρχει έντονος σκεπτικισμός αναφορικά με τη δυνατότητα του ΗΒ να ευθυγραμμιστεί τόσο με τους εμπορικούς κανόνες στην ΕΕ όσο και με τους αντίστοιχους στις ΗΠΑ. Ωστόσο, ο πρωθυπουργός, Κ. Starmer, έχει, επανειλημμένα, αμφισβητήσει την ιδέα ότι η εν λόγω προσέγγιση είναι ασυμβίβαστη, δηλώνοντας: «η ιδέα ότι πρέπει να επιλέξουμε μεταξύ των συμμάχων μας, ότι κατά κάποιο τρόπο είμαστε είτε με την Αμερική είτε με την Ευρώπη, είναι εντελώς λανθασμένη. Την απορρίπτω εντελώς» προσθέτοντας ότι «το εθνικό συμφέρον απαιτεί να συνεργαστούμε και με τους δύο».
Να σημειωθεί ότι το διμερές εμπόριο αγαθών ΗΠΑ-ΗΒ είναι ισοσκελισμένο, με αποτέλεσμα η κύρια, κατά την διοίκηση Τραμπ, αιτιολόγηση, για την επιβολή δασμών από τις ΗΠΑ να απουσιάζει στην περίπτωση του ΗΒ. Επιπλέον, ο τομέας των υπηρεσιών κυριαρχεί στο εμπόριο των δύο χωρών, έναντι αυτού των αγαθών, καθιστώντας το ΗΒ λιγότερο ευάλωτο στην επιβολή πρόσθετων δασμολογικών εμποδίων.
