ΤΟΥ ΜΙΧΑΗΛ ΓΕΛΑΝΤΑΛΙ
Οικονομικές, πέραν των πολιτικών, συνέπειες έχει για την Ευρώπη η παράσταση που διαδραματίστηκε με Τραμπ/Βανς και Ζελένσκι στο Οβάλ Γραφείο. Στη συνάντηση έγιναν απολύτως ξεκάθαρα 3-4 βασικά, που καλό θα είναι τα έχουμε υπόψη μας ως Ευρωπαίοι και ως Ελληνες, και σε ό,τι μας αφορά αναφέρομαι καταρχήν στο εγχώριο πολιτικό σύστημα (κυρίως κυβέρνηση αλλά και αντιπολίτευση). Συνακόλουθα στο επιχειρηματικό/επενδυτικό.
Καταρχήν, με την παράσταση στον Λευκό Οίκο κατέστη σαφές (προς κάθε κατεύθυνση) ότι για το σύστημα Τραμπ/Βανς ο Ζελένσκι δεν είναι αυτός ο οποίος ως πρόεδρος της Ουκρανίας πρόκειται να συμμετάσχει σε οποιαδήποτε συζήτηση ή διαπραγμάτευση για το μέλλον της σύγκρουσης στη χώρα του με τη Ρωσία. Οι ενέργειες συμπαράστασης από τους Ευρωπαίους ηγέτες Φον ντερ Λάιεν, Μακρόν, Κόστα κ.ά., η σύσκεψη 15 ηγετών, υπό τον Στάρμερ στο Λονδίνο, και άλλες εκδηλώσεις συμπάθειας ελάχιστη ουσιαστική χρησιμότητα μπορεί να έχουν επί του πεδίου.
Αρέσει δεν αρέσει, έτσι έχει η κατάσταση. Πρακτικά το μήνυμα Τραμπ/Βανς ήταν πως για τη νέα διοίκηση της Ουάσινγκτον οι ΗΠΑ έχουν «τελειώσει» τον Ζελένσκι. Σε μερίδα ευρωπαϊκών μέσων γίνεται λόγος για δρομολόγηση διαδικασιών που προδικάζουν την απομάκρυνσή του πριν από οποιαδήποτε άλλη εξέλιξη στο διπλωματικό μέτωπο, όση υποστήριξη και συμπάθεια δείχνουν οι Ευρωπαίοι φίλοι (ή «φίλοι») του. Πιθανόν στην έκτακτη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες να γίνει πιο ξεκάθαρο τι έχουν κατά νου -επί της ουσίας- Βερολίνο και Παρίσι. Παράλληλα, δεν είναι τυχαίο πως σε αυτή τη συγκυρία το FBI «ανοίγει» τον φάκελο Ουκρανία για να αναζητήσει πού πήγαν τα μυθώδη ποσά που διατέθηκαν αφειδώς στο καθεστώς Ζελένσκι. Πιθανόν ανάλογο θέμα να εγερθεί και εντός της Κομισιόν, σε δεύτερο χρόνο, πιθανόν με άλλα «εκκρεμή», λ.χ., τη συμφωνία Φον ντερ Λάιεν – Μπουρλά ή ποιος ξέρει τι άλλο.
Σαφές το μήνυμα της Ουάσινγκτον προς τον γερμανογαλλικό άξονα στη νέα σύνθεσή του, δηλαδή με Μερτς και Μακρόν υπό αμφισβήτηση. Οπως σημείωνε contrarian πολιτικός αναλυτής, η «τηλεοπτική διαπόμπευση» Ζελένσκι δεν αφορούσε παρά ελάχιστα τον ίδιο, όσο κυρίως τους Ευρωπαίους υποστηρικτές του, δηλαδή τη Γερμανία και τη Γαλλία. Για την Κομισιόν ούτε λόγος, καθώς η νέα αμερικανική διοίκηση ακολουθεί την τακτική των διακρατικών/διαπροσωπικών επαφών. Το δίλημμα για το Βερολίνο και το Παρίσι συνίσταται στο εάν θα συνεχίσουν στη γραμμή Μπρεζίνσκι, που ακολούθησε η κυβέρνηση Μπάιντεν, ή θα αναπροσαρμοστούν σε λογικές Κίσιντζερ.
Προφανώς, οι εξελίξεις στο «πολιτικό» έχουν επίπτωση στο «οικονομικό/επιχειρηματικό», καθώς οι ΗΠΑ, μέσω της αναδιάταξης θέσεων (στο πολιτικό), θα επιχειρήσουν να διαχειριστούν τα τεράστια προβλήματα (στο οικονομικό), με πρώτο και κυριότερο του θηριώδους ομοσπονδιακού χρέους. Από τη στιγμή που η διαχείριση συναρτάται με ζητήματα επιτοκίων/κόστους χρέους/χρηματοδότησης, νομισματικών/δημοσιονομικών η συνέχεια προοιωνίζεται εξαιρετικά δυσχερής για την σε άμυνα οικονομία της Ευρώπης. Που, συν τοις άλλοις, καλείται να αναλάβει με ίδια κεφάλαια το υπέρβαρο κόστος μιας ενδεχόμενης συνέχισης της μέχρι τώρα ακολουθούμενης πολιτικής στην Ουκρανία. Εύλογο το ερώτημα πώς θα αντεπεξέλθει οικονομικά η Ευρώπη στην περίπτωση που ο Τραμπ ενεργοποιήσει την απειλή επιβολής δασμών, με ποιο τρόπο θα καλυφθούν οι υπέρογκες αμυντικές δαπάνες σε βάρος των κοινωνικών, αναπτυξιακών κ.ά., προκαλώντας συνθήκες ασφυξίας στην ευρω-οικονομία, με τις δύο μεγαλύτερες δυνάμεις να «φλερτάρουν» με την ύφεση. Θα περιοριστούμε στο γεγονός που συνέβη στην αγγλική κυβέρνηση: Η υπουργός Εξωτερικών (αρμόδια για τη Διεθνή Ανάπτυξη) Ανελίζ Ντοντζ ανακοίνωσε την παραίτησή της μετά την απόφαση του πρωθυπουργού Κιρ Στάρμερ να περικόψει δαπάνες διεθνούς ανθρωπιστικής βοήθειας προκειμένου να χρησιμοποιηθούν πόροι για τη χρηματοδότηση των μεγάλων αμυντικών προγραμμάτων. Σήμερα στο Λονδίνο, εάν αύριο στο Παρίσι; Ποιος θα διαχειριστεί την «εύφλεκτη ύλη» που συγκεντρώνεται; Και απ’ ό,τι φάνηκε στη συνεδρίαση της ΕΚΤ, στις δηλώσεις της επικεφαλής, τα περιθώρια που έχει πρακτικά η Φρανκφούρτη είναι ελάχιστα και για τους γνωρίζοντες ανεπαρκή.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ (7 ΜΑΡΤΙΟΥ 2025)
