Πλούσιοι Κινέζοι επενδυτές διοχετεύουν αθόρυβα δεκάδες εκατομμύρια δολάρια σε ιδιωτικές εταιρείες που ελέγχονται από τον Έλον Μασκ χρησιμοποιώντας μια ρύθμιση που προστατεύει την ταυτότητά τους από τη δημόσια θέα, σύμφωνα με διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων και επενδυτές που εμπλέκονται στις συναλλαγές.
Από τότε που ο Μασκ έγινε βασικό πρόσωπο στην προσπάθεια του Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να ανασυγκροτήσει την κυβέρνηση των ΗΠΑ, οι διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων με έδρα την Κίνα προωθούν τη σχέση των δύο ως δέλεαρ για άντληση κεφαλαίων από πλούσιους Κινέζους. Τα χρήματα ρέουν σε μη εισηγμένες επιχειρήσεις του Μασκ, συμπεριλαμβανομένων των xAI, Neuralink και SpaceX, της πολυτιμότερης ιδιωτικής εταιρείας στον κόσμο.
Οι επενδύσεις πραγματοποιούνται μέσω αδιαφανών δομών γνωστών ως «οχήματα ειδικού σκοπού» (SPV), που έχουν το πλεονέκτημα να αποκρύπτουν την ταυτότητα των επενδυτών, για να αποφευχθεί η αντίδραση των αμερικανικών αρχών, γράφουν οι Financial Times.
Οι διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων πίσω από τις συμφωνίες έχουν πει στους επενδυτές ότι οι οντότητες έχουν σχεδιαστεί ειδικά για να αποφεύγουν τη γνωστοποίηση των αγοραστών.
Η χρήση οχημάτων ειδικού σκοπού στη χρηματοδότηση είναι συνηθισμένη και δεν υπάρχει τίποτα παράνομο. Ωστόσο, εγείρει ανησυχίες σχετικά με το ενδεχόμενο αδικαιολόγητης επιρροής και σύγκρουσης συμφερόντων σε μια εποχή που ο Μασκ έχει άνευ προηγουμένου ανάμειξη στην πολιτική, την πολιτική και τις επιχειρήσεις των ΗΠΑ.
«Πώς μπορεί κάποιος στη θέση του Μασκ να έχει τόσες πολλές διασυνδέσεις με την Κίνα, αλλά να εξακολουθεί να είναι “καλός άνθρωπος” για να μεταρρυθμίσει την κυβέρνηση των ΗΠΑ;» είπε ο Derek Scissors, ανώτερος συνεργάτης στο American Enterprise Institute. Η εισροή κινεζικών χρημάτων στην επιχειρηματική αυτοκρατορία του Μασκ «προσθέτει σε αυτήν την εικόνα, ότι ενδιαφέρεται περισσότερο για τη φήμη του και το “εμπορικό σήμα του” στην Κίνα παρά για τα αμερικανικά συμφέροντα».
Η αδιαφανής φύση των δομών καθιστά δύσκολη την αξιολόγηση της πλήρους κλίμακας του κινεζικού κεφαλαίου που εισρέει στις ιδιωτικές επιχειρήσεις του Μασκ. Ωστόσο, τρεις asset managers που υποστηρίζονται από την Κίνα είπαν στους Financial Times ότι τα τελευταία δύο χρόνια πούλησαν σε Κινέζους επενδυτές μετοχές αξίας άνω των 30 εκατομμυρίων δολαρίων στις SpaceX, xAI και Neuralink, τρεις ιδιωτικές εταιρείες τεχνολογίας που ελέγχονται από τον Μασκ, των οποίων οι αποτιμήσεις έχουν αυξηθεί.
Συνολικά, η SpaceX έχει συγκεντρώσει περισσότερα από 10 δισ. δολάρια από επενδυτές σε όλο τον κόσμο από την έναρξή της το 2002, σύμφωνα με το PitchBook.
Η εισροή κινεζικού κεφαλαίου στην επιχειρηματική αυτοκρατορία του Μασκ έχει στόχο το κέρδος και δεν έχει καμία σχέση με τη μεταφορά τεχνολογίας ή τον επηρεασμό της δημόσιας πολιτικής, σύμφωνα με άτομα που εμπλέκονται στις συναλλαγές. Με μια υποτονική εγχώρια οικονομία, οι πλούσιοι Κινέζοι αναζητούν στο εξωτερικό επενδυτικές ευκαιρίες.
Η δομή των συναλλαγών σημαίνει ότι οι Κινέζοι επενδυτές λαμβάνουν περιορισμένες, εάν υπάρχουν, πληροφορίες σχετικά με τα οικονομικά στοιχεία και την απόδοση της εταιρείας, σε αντίθεση με τα στοιχεία που κοινοποιούνται στους βασικούς επενδυτές.
Ενώ ο Μασκ απολαμβάνει μια θερμή σχέση με το Πεκίνο, ήταν δύσκολο για την εταιρεία να λάβει άμεσες επενδύσεις από την Κίνα, δήλωσαν οικονομικοί σύμβουλοι. Τα γεράκια ασφαλείας του Πεκίνου επέκριναν τη SpaceX για τους δεσμούς της με τον αμερικανικό στρατό.
«Δεν είναι εύκολο για τις κινεζικές οντότητες να επενδύσουν σε μια εξέχουσα αμερικανική εταιρεία υψηλής τεχνολογίας όπως η SpaceX», δήλωσε ο Kevin Chen, επικεφαλής οικονομολόγος της Horizon Financial, ενός χρηματοοικονομικού συμβουλευτικού ομίλου με έδρα τη Νέα Υόρκη. «Τα κινεζικά χρήματα δεν είναι ευπρόσδεκτα σε πολλούς τομείς».
Οι εκπρόσωποι των Musk, SpaceX, xAI και Neuralink δεν απάντησαν σε επανειλημμένα αιτήματα για σχολιασμό.
Μια Τετάρτη, πριν λίγο καιρό, εκατοντάδες Κινέζοι επενδυτές συντονίστηκαν σε ένα διαδικτυακό σεμινάριο για να ακούσουν έναν εκπρόσωπο της Homaer Financial, διαχειριστή περιουσιακών στοιχείων στην ανατολική Κίνα, να προτείνει μια ευκαιρία να επενδύσουν στη SpaceX για μόλις 200.000 δολάρια ανά άτομο.
Η αξιωματούχος της Homaer είπε ότι περίμενε ότι η αποτίμηση της SpaceX θα τριπλασιαστεί σχεδόν στο 1,1 τρισ. δολάρια μέσα σε τρία χρόνια, εν μέρει χάρη στην «περιεκτική» υποστήριξη από την κυβέρνηση και τον στρατό των ΗΠΑ που συνέχισαν να δίνουν παραγγελίες στην εταιρεία διαστημικής τεχνολογίας ακόμη και «σε περιόδους πίεσης».
Οι πλούσιοι της Κίνας άρχισαν να χρηματοδοτούν τις ιδιωτικές επιχειρήσεις του Μασκ στα τέλη της δεκαετίας του 2010, όταν ο ιδρυτής της Tesla άρχισε να κατασκευάζει ένα εργοστάσιο ηλεκτρικών οχημάτων στη Σαγκάη το 2019 για να επωφεληθεί από τις αποδοτικές και χαμηλού κόστους αλυσίδες εφοδιασμού της χώρας.
Οι πρώτες επενδύσεις απέδωσαν. Η Homaer είπε σε μια ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τον Οκτώβριο ότι μια ομάδα πελατών της είχε αποδόσεις 530% επενδύοντας στη SpaceX τον Ιούνιο του 2018, εξαργυρώνοντας έξι χρόνια αργότερα.
Ένας επενδυτής στην Homaer επιβεβαίωσε το νούμερο, προσθέτοντας ότι μετάνιωσε που δεν επένδυσε περισσότερα. «Ήξερα ότι ο Μασκ ήταν καλός επιχειρηματίας», είπε. «Αλλά δεν περίμενα ότι θα ήταν τόσο επιτυχημένος σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα».
Τα τελευταία δύο χρόνια, η Homaer ξεκίνησε τρία funds για να επενδύσει στη SpaceX και κατάφερε να επιτύχει τους στόχους άντλησης κεφαλαίων μέσα σε λίγες εβδομάδες, δήλωσε άτομο με γνώση του θέματος.
Όταν το Πεκίνο επέβαλε περιορισμούς σε ιδιωτικές εταιρείες – συμπεριλαμβανομένης της ακύρωσης της IPO του Jack Ma’s Ant Group και της απαίτησης από τον όμιλο DiDi Global να βγει από τα χρηματιστήρια των ΗΠΑ – η αξία των ventures του Μασκ συνέχισε να αυξάνεται.
«Έχω περισσότερη πίστη στον Μασκ από ό,τι στους περισσότερους Κινέζους επιχειρηματίες νεοσύστατων επιχειρήσεων, οι οποίοι αγωνίζονται να αντιμετωπίσουν μια οικονομία που κυριαρχείται όλο και περισσότερο από το κράτος», είπε ένας επενδυτής που αγόρασε μετοχές της SpaceX μέσω της Homaer πέρυσι.
Η παρουσία των κινεζικών κεφαλαίων δεν είναι ορατή στα δημόσια αρχεία των συμμετοχών.
Πρόσωπο κοντά στην Homaer είπε ότι η εταιρεία ρώτησε τους εταίρους της στις ΗΠΑ εάν δέχονταν κινεζικά χρήματα. Συνήθως, οι όροι απαιτούν επίσης από τον εταίρο των ΗΠΑ να ρευστοποιήσει την επένδυση σε ακραία σενάρια όπως μια στρατιωτική σύγκρουση μεταξύ των δύο χωρών.
«Υπάρχουν κίνδυνοι γιατί δεν είμαστε σίγουροι πόσο κακές θα γίνουν οι σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας τα επόμενα χρόνια», είπε το άτομο.
Η αβεβαιότητα δεν εμπόδισε τους πλούσιους Κινέζους να κάνουν τις συμφωνίες. Ενώ οι αυστηροί έλεγχοι κεφαλαίων του Πεκίνου έχουν περιορίσει τους επενδυτές του Μασκ στην Κίνα σε εκείνους με ξένους τραπεζικούς λογαριασμούς, ορισμένοι διαχειριστές πλούτου έχουν βρει επιλογές για να ξεπεράσουν το εμπόδιο.
«Η Κίνα αντιμετωπίζει υπερπροσφορά κεφαλαίου και έλλειψη projects υψηλής ποιότητας», είπε ένας διαχειριστής επενδύσεων στη Νέα Υόρκη που επιδιώκει να αντλήσει κεφάλαια από την Κίνα για τέτοιες επενδύσεις. «Εκεί κολλάμε».