Έξι κράτη της κεντρικής και της ανατολικής Ευρώπης ενδέχεται να προσπαθήσουν να εμποδίσουν την μεταρρύθμιση στους κανόνες για τον προϋπολογισμό της ΕΕ, εκτός αν τα 17 κράτη μέλη της ευρωζώνης συμφωνήσουν να τροποποιηθούν τα σχετικά με τη συγκρότηση του κεφαλαίου λειτουργίας στον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης (ΕΜΣ), ανέφεραν σήμερα στις Βρυξέλλες διπλωματικές πηγές.
Ο μόνιμος μηχανισμός (οικονομικής) στήριξης της ΕΕ, δηλαδή ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ΕΜΣ), θα αντικαταστήσει από το μέσον του 2013 το ισχύον Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΤΧΣ). Το ταμείο στηρίζεται –αποκλειστικά– με τις εγγυήσεις των κυβερνήσεων της 17μελούς ευρωζώνης. Το μέγεθος των εγγυήσεων αυτών, με τη σειρά τους, συναρτάται από το μερίδιο των εν λόγω κυβερνήσεων στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ).
Ο ΕΜΣ, αντιθέτως, θα αποτελείται κυρίως από κεφάλαια και εγγυήσεις με δανειοδοτική δυνατότητα της τάξης των 500 δισεκατομμυρίων ευρώ, με συμμετοχή ανεξαιρέτως και των 27 κρατών-μελών της ΕΕ.
Ήδη, όμως, μέλη της ευρωζώνης –Εσθονία, Σλοβακία–, όπως και χώρες που αναμένεται να εισέλθουν στην ευρωζώνη –Βουλγαρία, Λετονία, Λιθουανία, Τσεχία– εκτιμούν ότι το να στηρίζεται ο ΕΜΣ σε κεφάλαια της ΕΚΤ, όπως συμβαίνει με το κεφάλαιο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, είναι άδικο.
Όπως τονίζουν εκπρόσωποί τους, “εκτός εάν μεσολαβήσει μία αλλαγή για το προβλεπόμενο κεφάλαιο του ΕΜΣ, θα εμποδίσουμε τη μεταρρύθμιση –στο πλαίσιο της δέσμης μέτρων για την οικονομική διακυβέρνηση– όταν αυτή επανέλθει από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, οπότε το Συμβούλιο των υπουργών εφόσον θελήσει αυτή να προχωρήσει, “θα πρέπει να την υιοθετήσει με ομοφωνία”.
Από τα συνολικώς 6 ενιστάμενα κράτη, ζητείται προκειμένου περί του καθορισμού του κεφαλαίου του ΕΜΣ να συνυπολογίζεται, πλην του εθνικού ΑΕΠ, και το μέγεθος κρατικού εξωτερικού χρέους ενός μέλους ή, ακόμα, και το μέγεθος του χρηματοπιστωτικού τομέα του.
Εξετάζεται επίσης το ενδεχόμενο τα πρόστιμα από τις μελλοντικές παραβιάσεις στο σύστημα δημοσιονομικής πειθαρχίας στην ευρωζώνη να καταλήγουν στο μετοχικό κεφάλαιο του ΕΜΣ.
Διπλωματική πηγή της ευρωζώνης ανέφερε σήμερα στις Βρυξέλλες ότι και η σουηδική κυβέρνηση εκτιμά ότι η διαμόρφωση του κεφαλαίου του ΕΜΣ δεν θα πρέπει να τεθεί τόσο άμεσα.
Το μετοχικό κεφάλαιο της ΕΚΤ “εγγενής αδυναμία” στο σύστημα
Το κεφάλαιο της διαμορφώνεται από κατά 50% από τη μεσοσταθμική αναλογία του εθνικού ΑΕΠ στο ΑΕΠ της ΕΕ, ενώ κατά το υπόλοιπο 50% σε συνάρτηση του εθνικού πληθυσμού με τον πληθυσμό όλης της ΕΕ.
Σύμφωνα με ικανή μερίδα μελετητών του συστήματος, τούτο καταλήγει, ακριβώς λόγω του συνυπολογισμού του εθνικού ΑΕΠ, ώστε τα πολυπληθή κράτη με χαμηλή αναλογία στο κατά κεφαλήν εισόδημα να καταβάλλουν εντούτοις υψηλότερο μερίδιο κεφαλαίου στην ΕΚΤ. Με άλλα λόγια, “με περισσότερο πληθυσμό, παρά εθνικό ΑΕΠ, όσον αφορά την ΕΕ είσαι πτωχός, άρα καταβάλεις μεγαλύτερο κεφαλαιακό μερίδιο σε σχέση με το ΑΕΠ σου”.
Αντιστρόφως το Λουξεμβούργο, με πολύ μικρό πληθυσμό, αλλά με υψηλό κατά κεφαλήν εισόδημα, σε συνάρτηση με το ΑΕΠ του καταβάλει μικρό κεφαλαιακό μερίδιο στην ΕΚΤ.