Τα μεγαλύτερα σοκ είναι κάποιες φορές αυτά που όλοι μπορούσαν να προβλέψουν. Ανάμεσα στους οικονομολόγους, θεωρείται δεδομένο ότι κάθε μεγάλη οικονομική άνθηση καταλήγει κάποια στιγμή σε κάποια επώδυνη κατάρρευση.
Και όλοι γνωρίζουν ότι οι εντυπωσιακοί ρυθμοί ανάπτυξης των νεαρών οικονομιών δεν πρόκειται να διαρκέσουν για πάντα. Και όμως, μόνο κατά τους τελευταίους μήνες οι επαγγελματίες των αγορών διαπίστωσαν ότι οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης της Κίνας θα έφταναν κάποτε να αποτελούν παρελθόν.
Αυτή η ξαφνική συνειδητοποίηση είναι που έριξε τις αγορές του πλανήτη σε bear market, λες και για πρώτη φορά οι ειδικοί αντιλήφθηκαν ότι η Κίνα δεν θα μπορούσε να τρέχει για πάντα με 7% ή 8%.
Και όμως, σε δημοσκόπηση της IGM Forum, που έγινε με τη συμμετοχή κορυφαίων οικονομολόγων, δεν βρέθηκε ούτε ένας να διαφωνήσει με την άποψη ότι το μοντέλο ανάπτυξης της Κίνας είναι μη βιώσιμο. Η πλειοψηφία των ειδικών συμφώνησε ότι με τον καιρό, η κινεζική οικονομία δεν θα μπορούσε πια να βασίζεται τόσο πολύ στη βιομηχανική παραγωγή της.
Το σίγουρο είναι ότι οι αξιωματούχοι στο Πεκίνο συμφωνούν. Αυτό που επιχειρεί τώρα να κάνει η κυβέρνηση είναι να στρέψει την οικονομία από το εξαγωγικό μοντέλο ανάπτυξης σε ένα πιο ισορροπημένο, που να εστιάζει περισσότερο στις υπηρεσίες και την κατανάλωση.
Όμως, οι συνέπειες θεωρούνται δεδομένες. «Καθώς η Κίνα θα γίνεται πλουσιότερη, θα αρχίσει να μοιάζει σε άλλες χώρες: Οι ρυθμοί ανάπτυξης θα πέφτουν, οι μισθοί και η κατανάλωση θα αυξάνονται, οι επενδύσεις θα υποχωρούν», λέει ο Oliver Hart, καθηγητής του Harvard.