Ο Μακρόν ανακοίνωσε την προσεχή ενίσχυση της γαλλικής ναυτικής παρουσίας στην περιοχή προκειμένου να «διασφαλιστεί πλήρως η ασφάλεια σε μια στρατηγική για την Ευρώπη περιοχή», μετά και τη συνάντησή του με τον Έλληνα Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.
Το γαλλικό αεροπλανοφόρο Σαρλ ντε Γκολ έφθασε την Πέμπτη στην ανατολική Μεσόγειο, επισήμως προκειμένου να υποστηρίξει τις επιχειρήσεις κατά των τζιχαντιστών στη Συρία και στο Ιράκ. Την παραμονή, το γαλλικό πλοίο εντόπισε μια τουρκική φρεγάτα που συνόδευε ένα φορτηγό πλοίο το οποίο μετέφερε θωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού με προορισμό την Τρίπολη.
Την ίδια στιγμή, ο Εμανουέλ Μακρόν κατάγγελλε για άλλη μια φορά την τουρκική ανάμειξη στη σύγκρουση στη Λιβύη που «παραβιάζει κατάφωρα» τις δεσμεύσεις που ανέλαβε η Άγκυρα στη διάσκεψη για τη Λιβύη που πραγματοποιήθηκε στο Βερολίνο στις 19 Ιανουαρίου.
«Μόνο η γλώσσα της ισχύος γίνεται κατανοητή στην Άγκυρα»
Η Γαλλία είχε ήδη ανεβάσει τους τόνους εναντίον της Άγκυρας κατά την τουρκική επίθεση τον Οκτώβριο εναντίον της κουρδικής πολιτοφυλακής Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG), συμμάχων των Δυτικών στη μάχη κατά της τρομοκρατίας στη Συρία, και στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ, μέλος του οποίου είναι η Τουρκία, που διεξήχθη στο Λονδίνο τον Δεκέμβριο.
«Πρέπει κάποια στιγμή, απέναντι σε ένα καθεστώς που δεν βλέπει πλέον όρια στη δράση του, να πούμε στοπ», εκτιμά ο Μαρκ Πιερινί, πρώην πρεσβευτής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Τουρκία και ερευνητής στο κέντρο Carnegie Europe στις Βρυξέλλες.
«Πολιτικά είναι εύκολο να το κάνεις, αυτό έχει μόλις κάνει στο Παρίσι. Προφανώς, επί του πεδίου, είναι πολύ πιο πολύπλοκο (…) ‘Όμως μόνο η γλώσσα της ισχύος γίνεται κατανοητή στην Άγκυρα», λέει.
Η Γαλλία αντιδρά και για τους χειρισμούς της Άγκυρας στη Λιβύη
Η Γαλλία, που έχει δεσμευθεί σε πολλά μέτωπα και είναι αντιμέτωπη με περιορισμούς προϋπολογισμού, βρίσκεται στο «όριο των δυνατοτήτων της για ναυτική δράση» προειδοποιούσε τον Νοέμβριο ο αρχηγός του γαλλικού γενικού επιτελείου, ο στρατηγός Φρανσουά Λεκουάντρ, στη διάρκεια κοινοβουλευτικής ακρόασης.
Για τον Ζαν-Σιλβέστρ Μονγκρενιέ, ερευνητή που συνεργάζεται με το ευρωπαϊκό ινστιτούτο Thomas More, το Παρίσι «μάλλον αντιδρά παρά αναλαμβάνει δράση απέναντι στην τουρκική και τη ρωσική πίεση» στη Λιβύη.
Τους τελευταίους μήνες η Άγκυρα και η Μόσχα πήραν το πάνω χέρι στην κρίση στη Λιβύη μέσω παρεμβαλλόμενων μισθοφόρων: από τη μια πλευρά Ρώσοι της ιδιωτικής στρατιωτικής εταιρίας Βάγκνερ και από την άλλη προσκείμενοι στην Τουρκία Σύροι αντάρτες.
Ρωσία: Στηρίζει Χαφτάρ στη Λιβύη
Η Ρωσία υποστηρίζει τον ισχυρό άνδρα της ανατολικής Λιβύης, τον στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ, όπως και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Αίγυπτος και η Σαουδική Αραβία.
Αντανακλώντας τις περιφερειακές αντιπαλότητες, η Τουρκία έσπευσε σε βοήθεια της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας (ΚΕΕ) του Φάγεζ αλ-Σάρατζ στην Τρίπολη, που αναγνωρίζεται από τον ΟΗΕ και αντιμετωπίζει δυσκολίες με την επίθεση που έχει εξαπολύσει ο στρατάρχης εναντίον της πρωτεύουσας.
Ανάμεσα σε αυτά τα δύο μέτωπα, οι Ευρωπαίοι μοιάζουν μοιρασμένοι, με τη Γαλλία να φέρεται, παρά τις διαψεύσεις της, να υποστηρίζει τον στρατάρχη Χάφταρ. Μια υποψία που ενισχύεται επειδή κατηγορεί μόνο την Τουρκία και δεν λέει λέξη για το αντίπαλο στρατόπεδο το οποίο είναι επίσης ύποπτο ότι παραβιάζει το εμπάργκο όπλων.
«Η διέλευση του αεροπλανοφόρου από εκεί είναι η ευκαιρία να κάνει μια επίδειξη δύναμης, ισχύος. Όμως θα υπάρξει άραγε μια αληθινή συνολική πολιτική που να μην περιορίζεται σε πόζες και διακηρύξεις;» διερωτάται ο Ζαν-Σιλβέστρ Μονγκρενιέ.
«Αυτό που μετράει είναι η ενότητα της Ευρώπης. Και, προσώρας, έχουμε δύο διαφορετικές προσεγγίσεις, αυτό δεν είναι καλό», λέει ο Μαρκ Πιερινί. Αναφέρεται στη Γερμανίδα καγκελάριο Άγγελα Μέρκελ που «έκανε φιλίες με τον Τούρκο πρόεδρο» Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προκειμένου να περιορίσει τη ροή προσφύγων προς την Ευρώπη και σ’ έναν Γάλλο πρόεδρο που «κάνει το αντίθετο».
Η υπογραφή της συμφωνίας Λιβύης – Τουρκίας πηγή έντασης
Οι εντάσεις στην ανατολική Μεσόγειο επιδεινώθηκαν ακόμη περισσότερο με την υπογραφή στα τέλη Νοεμβρίου μιας αμφιλεγόμενης συμφωνίας ανάμεσα στην Άγκυρα και στην ΚΕΕ για την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών.
Με τις διάφορες αυτές παρεμβάσεις, «η λιβυκή κρίση επεκτείνεται στο σύνολο της Μεσογείου», παρατηρεί ο Φρανσουά Εσμπούρ, από το Ίδρυμα για τη στρατηγική έρευνα (FRS) στο Παρίσι. «Η Γαλλία παίρνει θέση ανάμεσα σε δύο συμμάχους του ΝΑΤΟ υπέρ της Ελλάδας, που απειλεί να χρησιμοποιήσει το βέτο της αν η ΕΕ εγκρίνει εχθρικά για τον Χάφταρ και ευνοϊκά για την Τρίπολη μέτρα. Δεν είναι μικρό πράγμα», υπογραμμίζει ο ειδικός.