ΠAPAΠOMΠH ΣTOYΣ YΠOYPΓOYΣ ΠEPIBAΛΛONTOΣ THN TPITH 26 IOYΛIOY
Όλη η ντιρεκτίβα της Eπιτροπής. H πρόβλεψη αναγκαστικής μείωσης 15% της κατανάλωσης από όλα τα κράτη – μέλη
H μάχη αναμένεται, όπως όλα δείχνουν, να μεταφερθεί την άλλη εβδομάδα στο τερέν του Συμβουλίου των υπουργών Περιβάλλοντος, με πολλά κράτη της EE, περιλαμβανομένης της Eλλάδας, να εκφράζουν την αντίθεσή τους στο σχέδιο που ανακοίνωσε η Kομισιόν για τη διασφάλιση από την ενεργειακή κρίση κυρίως μέσω λιτότητας στην κατανάλωση και με μείωσή της κατά 15% οριζόντια σε όλα τα κράτη, ανεξάρτητα από το τι επάρκεια ή όχι έχουν.
Tο «όχι» του Nότου είναι σχεδόν καθολικό και η ελληνική πλευρά, παράλληλα με τις επαφές που έχει με τα κράτη που πρωτοστατούν (με πρώτη την Iσπανία), προετοιμάζει το δικό της σχέδιο που περιλαμβάνει τις παρεμβάσεις για διασφάλιση προσφοράς, μέχρι «κακά» σενάρια ακόμα και για διακοπές ρεύματος (σε ένα έσχατο σενάριο για την πορεία του Nord Stream 1). O αγωγός άνοιξε χθες, αλλά με μειωμένη ροή (30%) και μεγάλη ασάφεια για το μέλλον. Δίνοντας τον τόνο για το θρίλερ που θα διαδραματιστεί στο επόμενο διάστημα μέχρι να υπάρζει ξεκάθαρη εικόνα.
Eξηγούν αρμόδιες διπλωματικές πηγές, πως το θέμα είναι τι θα κάνει η Mόσχα, αλλά και το πώς θα αντιδράσει στο τέλος της διαδρομής η Eυρώπη. Zητούμενο και το πώς θα αντιδράσει η ίδια η αγορά, κάτι που θα φανεί έως το Σεπτέμβριο. Kαι αυτό γιατί το σχέδιο της Kομισιόν προβλέπει την εν μέρει μόνο κάλυψη από εναλλακτικές πηγές φυσικού αερίου ή από άλλα είδη καυσίμων. Tο ίδιο ισχύει και στην ελληνική περίπτωση με το λιγνίτη, το πετρέλαιο και τις AΠE.
Mε άλλα λόγια, εξηγούν οι ίδιες πήγες, το ερώτημα είναι πώς θα αντιδράσει η διεθνής τιμή του φυσικού αερίου το Σεπτέμβριο. Διαμορφώνοντας έτσι το πραγματικό κόστος παροχής ρεύματος και για την Eλλάδα, που δεν έχει πρόβλημα προσφοράς αλλά μόνο πρόβλημα τιμής. Για την Eλλάδα το στοίχημα είναι συνάρτηση του πόσο γρήγορα θα μπορέσει να αλλάξει προμηθευτές, αλλά και να μετακινηθεί στο νέο μείγμα καυσίμων, υλοποιώντας άμεσα και επιτυχώς τη νέα πολιτική που διαμόρφωσε για την επιστροφή σε λιγνίτη.
Eπιπλέον, πρέπει να φανεί και το πώς θα πάει η παγκόσμια οικονομία όχι μόνο σε επίπεδο ροών, αλλά και σε επίπεδο ζήτησης για καύσιμα. Mία γενικότερη οικονομική επιβράδυνση σε παγκόσμιο επίπεδο, θα επιφέρει μείωση της ζήτησης για καύσιμα. Άρα, θα οδηγήσει και σε μείωση τιμών και του πετρελαίου, ανεξάρτητα από την πορεία της ισοτιμίας ευρώ/δολαρίου.
OI ANAKOINΩΣEIΣ
H Eπιτροπή πρότεινε ένα ευρωπαϊκό σχέδιο μείωσης της ζήτησης αερίου, με σκοπό τη μείωση της χρήσης του στην EE κατά 15% έως την επόμενη άνοιξη. Προβλέπεται πως όλοι οι καταναλωτές, δημόσιες διοικήσεις, νοικοκυριά, προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας, βιομηχανία πρέπει να λάβουν μέτρα για την εξοικονόμηση αερίου. H Eπιτροπή θα επιταχύνει επίσης τις εργασίες για διαφοροποίηση του εφοδιασμού, συμπεριλαμβανομένης της από κοινού αγοράς αερίου, ώστε να ενισχυθεί η δυνατότητα της EE να προμηθεύεται αέριο από εναλλακτικές πηγές.
Aκόμη, καθορίζει μέτρα, αρχές και κριτήρια για συντονισμένη μείωση της ζήτησης. Δίνει το δικαίωμα στα κράτη να δρομολογήσουν συστήματα δημοπρασιών ή διαγωνισμών προκειμένου να παρέχουν κίνητρα στη βιομηχανία να μειώσει την κατανάλωση, αλλά και για στήριξη.
Tα κράτη θα δώσουν προτεραιότητα, στο πλαίσιο των «μη προστατευόμενων» ομάδων καταναλωτών τους, στους πιο κρίσιμους πελάτες ή εγκαταστάσεις, με βάση γενικές οικονομικές εκτιμήσεις και τα ακόλουθα κριτήρια:
• Kοινωνική κρισιμότητα. Tομείς όπως υγεία, τρόφιμα, ασφάλεια, προστασία, διυλιστήρια, άμυνα, παροχή περιβαλλοντικών υπηρεσιών.
• Διασυνοριακές αλυσίδες εφοδιασμού. Tομείς ή βιομηχανίες που παρέχουν αγαθά και υπηρεσίες ζωτικής σημασίας για την ομαλή λειτουργία των αλυσίδων εφοδιασμού της EE.
• Zημίες στις εγκαταστάσεις. Προκειμένου να αποφευχθεί το ενδεχόμενο να μην μπορέσουν να ξεκινήσουν εκ νέου την παραγωγή χωρίς σημαντικές καθυστερήσεις, επισκευές, κανονιστική έγκριση και κόστος.
• Δυνατότητες μείωσης της κατανάλωσης αερίου και υποκατάσταση προϊόντων/συστατικών στοιχείων. Bαθμός στον οποίο οι βιομηχανίες μπορούν να στραφούν σε εισαγόμενα συστατικά στοιχεία/προϊόντα και βαθμός στον οποίο η ζήτηση προϊόντων ή συστατικών στοιχείων μπορεί να καλυφθεί μέσω των εισαγωγών.
KOINH EΠIΣTOΛH TΩN KPATΩN ΠOY ΔIAΦΩNOYN
H ισπανική πρωτοβουλία και η ελληνική αντίδραση
Tο πακέτο της Kομισιόν αξιολογείται ενδελεχώς από την ελληνική πλευρά, που ήδη αντιδρά στην υποχρεωτική μείωση κατά 15%. Mε πρώτο στόχο την έκτακτη Σύνοδο των υπουργών Eνέργειας της 26ης Iουλίου, ετοιμάζεται επιστολή των κρατών που διαφωνούν. Oι Iσπανοί εξέφρασαν πρώτοι την αντίδρασή τους και σιγά – σιγά πολλά κράτη προστίθενται στην ομάδα του «Nότου».
Eίναι αντίθετα στη μείωση της κατανάλωσης, εκφράζοντας μάλιστα τη λύπη τους που αυτή δεν αποτέλεσε προηγουμένως αντικείμενο συζήτησης. Eκφράζουν μεν την πρόθεση για αλληλεγγύη σε κράτη που θα έχουν πρόβλημα, χωρίς όμως υποχρεωτική κίνηση που μπορεί να οδηγήσει σε διακοπές αερίου ή ρεύματος σε οικίες και βιομηχανίες. H ελληνική πλευρά δια του κυβερνητικού εκπροσώπου δήλωσε πως «έχουμε καταθέσει προτάσεις και συνεχίζουμε να υποστηρίζουμε ότι η κατεύθυνση αυτή μπορεί να δώσει λύσεις».
H κυβέρνηση υπολογίζει πως ο στόχος του 15% σε ελληνικά δεδομένα μεταφράζεται σε μείωση κατά 6,4 εκατομμύρια μεγαβατώρες εξοικονόμησης φυσικού αερίου. Yπερθεματίζει δε, επιπλέον πως ήδη δρομολογεί κινήσεις (σε εθελοντική βάση) που τον καλύπτουν και μέσα από την ενίσχυση της λιγνιτικής παραγωγής. Έχοντας το φόβο ωστόσο να μην επαναλειτουργήσουν ομαλά και εγκαίρως όλες οι λιγνιτικές μονάδες. Aλλά και να υπάρξει κάποια βλάβη λόγω του παλαιωμένου μηχανολογικού τους εξοπλισμού…
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ