Πόσο εύκολο είναι για έναν ηλικιωμένο να πληρώσει το λογαριασμό του ηλεκτρικού, μέσω ΑΤΜ, να αγοράσει εισιτήρια από το Ίντερνετ ή να στείλει μήνυμα με το κινητό; Ίσως όχι τόσο δύσκολο, αν εξοικειωθεί με την τεχνολογία και, μάλιστα, αυτό είναι εφικτό, όπως προκύπτει από τα αποτελέσματα του προγράμματος «Εξοικείωση ανθρώπων τρίτης ηλικίας με τις νέες τεχνολογίες», που υλοποιήθηκε, πέρσι, σε δήμους του νομού Θεσσαλονίκης. Η χρήση νέων τεχνολογιών δεν διευκολύνει μόνο την καθημερινή ζωή των ηλικιωμένων, αλλά, όπως δείχνουν τα αποτελέσματα μελετών, η περιήγηση στο διαδίκτυο μπορεί να συμβάλει στη βελτίωση της γνωστικής λειτουργίας, και να έχει θετική επίδραση στην κατάθλιψη, την αίσθηση μοναξιάς και τον αυτοέλεγχο.
Η χρήση του Ίντερνετ, η αποστολή ενός μηνύματος με το κινητό, η ανάληψη χρημάτων και η πληρωμή λογαριασμών μέσω ΑΤΜ, η χρήση του φούρνου μικροκυμάτων δεν φαίνεται πια … βουνό για τα 86 άτομα, ηλικίας από 55 έως και 90 ετών, που παρακολούθησαν το 2010, για 12 εβδομάδες, το παραπάνω πρόγραμμα.
«Το πρόγραμμα περιλάμβανε εισαγωγή στην κινητή τηλεφωνία, τη χρήση οικιακών συσκευών, τη χρήση συσκευών ανάληψης χρημάτων, τη χρήση συστημάτων τηλεπρόνοιας, τηλεϊατρικής και της φωνητικής πύλης ‘1535’, για να κλείσουν ραντεβού στο νοσοκομείο, τη χρήση υπολογιστών και τη χρήση διαδικτύου. Στο τέλος του προγράμματος, οι ηλικιωμένοι που το παρακολούθησαν, ένιωθαν εξοικειωμένοι με τη νέα τεχνολογία, λέγοντας πολλές φορές: ‘τώρα τουλάχιστον δεν θα φοβόμαστε να αγγίξουμε τον υπολογιστή των παιδιών μας, να τον ανάψουμε και να τον σβήσουμε ή να μετακινήσουμε το ποντίκι ή το πληκτρολόγιο’ », αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καθηγητής εφαρμογών ρομποτικής στο ΑΤΕΙΘ, Απόστολος Τσαγκάρης.
Παράλληλα, επισημαίνει ότι η επιτυχία του προγράμματος στη Θεσσαλονίκη κίνησε το ενδιαφέρον δήμων και άλλων περιοχών της Ελλάδας, ενώ εξετάζεται το ενδεχόμενο να πραγματοποιηθεί το πρόγραμμα, με επικαιροποιημένη και εμπλουτισμένη μορφή, στη Λευκάδα.
«Πολλαπλά θετικά αποτελέσματα έχουν αναφερθεί από την εισαγωγή της χρήσης διαδικτύου σε άτομα τρίτης ηλικίας. Μεταξύ άλλων, οι διαδικτυακές ενασχολήσεις ενισχύουν τη αίσθηση ελέγχου, ευεξίας, αποτελεσματικότητας και ευχαρίστησης από τη ζωή. Η χρήση διαδικτύου σε άτομα τρίτης ηλικίας επέφερε θετικές συνέπειες σε δείκτες κατάθλιψης μοναξιάς, αυτοελέγχου και γενικής ικανοποίησης από τη ζωή. Όμως, οι ηλικιωμένοι αντιμετωπίζουν εμπόδια, όπως η περιορισμένη χρηστικότητα των ιστοσελίδων, η σχεδίαση του εξοπλισμού και το μη εστιασμένο, χαοτικό περιεχόμενο ιστοτόπων, με συνέπεια να διασπάται η προσοχή τους και να ‘χάνονται’ στο Ίντερνετ», επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ το μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης της Διαταραχής Εθισμού στο Διαδίκτυο, ειδικευόμενος ψυχίατρος, Γεώργιος Φλώρος, ο οποίος παρουσίασε ανακοίνωση σχετική με τα αποτελέσματα της χρήσης του διαδικτύου από άτομα τρίτης ηλικίας, στο 7ο Πανελλήνιο Ιατρικό-Διεπιστημονικό Συνέδριο Νόσου Αλτσχάιμερ και Συγγενών Διαταραχών.
Επικαλούμενος αποτελέσματα ερευνών, που δημοσιεύτηκαν σε ξένα επιστημονικά περιοδικά, ο κ. Φλώρος, υπογραμμίζει ότι άτομα με ελλείμματα γνωσιακών δυνατοτήτων και ηλικιωμένοι μπορεί να βοηθηθούν από δομημένα προγράμματα, όπου υπάρχει σαφής στοχοκατευθυνόμενη δράση, όπως π.χ. απλά βιντεοπαιχνίδια.
«Η περιήγηση στο διαδίκτυο μπορεί να βοηθήσει σε ενεργοποίηση ευρύτερων νευρωνικών δικτύων και κατά συνέπεια στην αιμάτωση περιοχών του εγκεφάλου. Η περιήγηση, όμως, πρέπει να περιέχει όσο το δυνατό πιο ιεραρχικά δομημένο περιεχόμενο, το οποίο μπορεί να διανθίζεται από γραφήματα και εικόνες, οι οποίες, όμως, συνάδουν άμεσα με το θέμα και δεν συσχετίζονται μέσω ενδιάμεσων συνειρμών. Το περιβάλλον του ηλεκτρονικού υπολογιστή πρέπει να απομονώνει και να εκφράζει αποκλειστικά τη συγκεκριμένη δράση και όχι άλλα ερεθίσματα. Η εξάσκηση θα αποδώσει καλύτερα, όταν γίνεται συγκεκριμένη ώρα της ημέρας, όταν το άτομο δεν έχει ταυτόχρονα εξωτερικά ερεθίσματα και είναι ξεκούραστο», τονίζει ο κ. Φλώρος.