Σύμφωνα με μια νέα έρευνα αμερικανών επιστημόνων, αν δείτε κάποιον να ξύνετε, μπορεί πράγματι να “κολλήσετε” κι εσείς τη φαγούρα, με τον ίδιο τρόπο που το χασμουρητό οπτικά και μόνο είναι κολλητικό.
Η έρευνα για πρώτη φορά έρχεται να αποδείξει αυτό που αρκετοί άνθρωποι έχουν διαπιστώσει ήδη από προσωπική εμπειρία. Εξαιτίας του φαινομένου της “μετάδοσης της φαγούρας”, δεν αποκλείεται ένα ολόκληρο δωμάτιο γεμάτο ανθρώπους να αρχίσει να ξύνεται ακόμα και στην παραμικρή αναφορά, για παράδειγμα, της λέξης “ψείρα”.
Οι ερευνητές του τμήματος δερματολογίας της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου Γουέικ Φόρεστ της Β.Καρολίνας, υπό τον νευροφυσιολόγο και νευροεπιστήμονα Γκιλ Γιοσίποβιτς, που δημοσίευσαν τη σχετική μελέτη στο βρετανικό περιοδικό δερματολογίας “British Journal of Dermatology”, σύμφωνα με τη βρετανική “Τέλεγκραφ”, έδειξαν ότι αρκεί και μόνο η παρακολούθηση ενός βίντεο, όπου κάποιος ξύνεται, για να τον μιμηθούν ενστικτωδώς οι θεατές.
Επιστημονική εξήγηση
Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι η φαγούρα γίνεται κολλητική, επειδή, όταν κάποιος διπλανός ξύνεται, ο εγκέφαλος γίνεται υπερευαίσθητος και παραπλανιέται να παρερμηνεύσει σαν φαγούρα οποιαδήποτε φυσική αίσθηση πάνω στο δέρμα. Όπως ανέφερε ο Γιοσίποβιτς, παρόλο που εδώ και χρόνια είναι γνωστό ότι οι ίδιοι οι δερματολόγοι νιώθουν φαγούρα βλέποντας τους ασθενείς τους να ξύνονται, η κολλητικότητα της φαγούρας ως τώρα δεν είχε μελετηθεί συστηματικά.
Όπως είπε, φαίνεται πως υπάρχει ένας κεντρικός εγκεφαλικός μηχανισμός, που είναι υπεύθυνος για την πρόκληση της αίσθησης της φαγούρας, ακόμα κι αν δεν υπάρχει κάποιο ερέθισμα πάνω στο δέρμα. Είναι πολύ πιθανόν οπτικά και άλλα αισθητήρια ερεθίσματα, που δεν σχετίζονται με την φαγούρα, να εκλαμβάνονται λανθασμένα ως ερεθιστικά και να οδηγούν σε φαγούρα και ξύσιμο, ενώ ακόμα και η σκέψη ή το διάβασμα σχετικά με κάποιον που ξύνεται, μπορεί να πυροδοτήσει φαγούρα!
Τα πειράματα με 25 εθελοντές έδειξαν ότι, όταν έβλεπαν βίντεο με κάποιον να ξύνεται, ξύνονταν κι εκείνοι διπλάσιες φορές σε σχέση με όταν στο βίντεο κανείς δεν ξυνόταν. Η φαγούρα προκαλείτο εξίσου σε άτομα με ατοπική δερματίτιδα και σε υγιή από δερματική άποψη. Ακόμα κι όταν οι εθελοντές έλαβαν πάνω στο δέρμα τους ισταμίνη για την πρόκληση φαγούρας σε συγκεκριμένα σημεία, εκείνοι συνέχιζαν να ξύνονται σε άλλα σημεία και όχι μόνο εκεί όπου είχε τοποθετηθεί η ουσία.
Παρόμοιες έρευνες έχουν δείξει ότι η φαγούρα και το ξύσιμο είναι κολλητικά και στους πιθήκους και τις μαϊμούδες, πράγμα που ωθεί τους επιστήμονες να πιστέψουν ότι η κολλητικότητα της φαγούρας έχει βαθιές εξελικτικές ρίζες, σχετικές με τη διαβίωση σε στενά συνδεμένες μικρές κοινωνικές ομάδες. Η ανάπτυξη ευαισθησίας στη φαγούρα των γύρω ίσως να βοηθούσε στον εντοπισμό των παρασίτων και στον περιορισμό της εξάπλωσης των μολύνσεων.
Οι ερευνητές ευελπιστούν ότι θα καταφέρουν να ανακαλύψουν τον εγκεφαλικό μηχανισμό πίσω από την μετάδοση της φαγούρας, ώστε να βρουν καλύτερες θεραπείες για την καταπολέμησή της. Σε κάθε περίπτωση, όπως δήλωσε και εκπρόσωπος της Βρετανικής Ένωσης Δερματολόγων, η νέα μελέτη δείχνει πόση επίδραση μπορεί να ασκήσει ο νους πάνω στις φυσικές λειτουργίες.
