Η τεράστια συμβολή των εμβολίων στη Δημόσια Υγεία γίνεται αντιληπτή αν αναλογιστεί κανείς ότι με το μαζικό εμβολιασμό ασθένειες όπως η πολιομυελίτιδα, ο τέτανος, η ευλογιά, η διφθερίτιδα και πολλές άλλες έχουν, αν όχι εξαφανιστεί, μειωθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό και σίγουρα δεν είναι πλέον απειλητικές για τη ζωή.
Αυτό πλέον ισχύει και για μία μορφή καρκίνου, εκείνη του τραχήλου της μήτρας. Tο εμβόλιο κατά του καρκίνου τραχήλου αποτελεί μια από εκείνες τις επιστημονικές εξελίξεις που ευδοκίμησαν να περάσουν από τα ερευνητικά εργαστήρια στα ράφια των φαρμακείων, χαρίζοντας στα κορίτσια και τις νεαρές κοπέλες σημαντική προστασία από τη νόσο.
Η πρωτογενής πρόληψη, μέσω του εμβολιασμού προσφέρει πολλαπλά οφέλη:
* Προστασία από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας σε ποσοστό μεγαλύτερο του 80%
* Σημαντική μείωση της θνητότητας εξαιτίας αυτής της μορφής καρκίνου
* Μείωση των επεμβάσεων σε γυναίκες που εμφανίζουν προκαρκινικές τραχηλικές αλλοιώσεις
* Μείωση νοσηλειών ή μακροχρόνιων θεραπειών εξαιτίας της νόσου
* Περιορισμό της επιβάρυνσης που επωμίζονται τα συστήματα υγείας για τη θεραπεία της νόσου
* Σημαντική μείωση των ψυχολογικών επιπτώσεων που προκαλεί η διάγνωση και θεραπεία της νόσου στις γυναίκες
Τα εμβόλια HPV και οι διαφορές τους
Στην Ελλάδα κυκλοφορούν δύο εμβόλια έναντι του HPV, το Cervarix και το Gardasil. Το Cervarix προστατεύει από τους δύο συχνότερους ογκογόνους τύπους του HPV, τους 16 και 18 που ευθύνονται για το 70% των περιπτώσεων της νόσου, ενώ επίσης έχει δείξει προστασία και έναντι των 3 επόμενων συχνότερων ογκογόνων τύπων 31, 33 και 45.
Οι 5 αυτοί τύποι ευθύνονται συνολικά για περισσότερο από το 80% των περιστατικών καρκίνου τραχήλου της μήτρας. Το Gardasil προστατεύει από τους δύο συχνότερους ογκογόνους τύπους τον HPV-16 και HPV-18 και από τους HPV 6 και 11, οι οποίοι δεν σχετίζονται με τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας αλλά με τα γεννητικά κονδυλώματα.
Σημαντικό είναι επίσης να αναφέρουμε ότι οι Αρχές Υγείας παγκοσμίως έχουν επίσημα τοποθετηθεί υπέρ της ασφάλειας των εμβολίων HPV. Μέχρι σήμερα έχουν χορηγηθεί περισσότερες από 70 εκατομμύρια δόσεις εμβολίων παγκοσμίως, χωρίς να παρουσιαστεί καμία σοβαρή ανεπιθύμητη ενέργεια.
Τα εμβόλια ήρθαν να ενισχύσουν σημαντικά την προστασία από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας συμπληρώνοντας τη δευτερογενή πρόληψη με τεστ Παπανικολάου. Η τεράστια συμβολή του τεστ Παπανικολάου στην πρόληψη είναι αδιαμφισβήτητη.
Ωστόσο πρέπει να τονιστεί ότι το τεστ αυτό επιτρέπει την έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία και όχι την πρωτογενή πρόληψη. Αν θέλουμε να μειώσουμε δραματικά τον αριθμό νέων κρουσμάτων καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, θα πρέπει να συνδυάσουμε τον εμβολιασμό με τον τακτικό έλεγχο με τεστ Παπανικολάου.
Σχετικές μελέτες υποστηρίζουν πως το τακτικό τεστ Παπανικολάου σε συνδυασμό με τον εμβολιασμό μπορούν να προστατεύσουν τις γυναίκες από τον καρκίνο τραχήλου της μήτρας κατά 94%. Το ποσοστό αυτό επιβεβαιώνει με τον πλέον προφανή τρόπο τη σημασία υιοθέτησης προληπτικών μέτρων και τα τεράστια οφέλη τους για τη Δημόσια Υγεία.
Τα εμβόλια HPV καλύπτονται πλήρως από τα Ταμεία
Το 2008 τα εμβόλια έναντι του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας εισήχθησαν στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών και χορηγούνται δωρεάν σε όλα τα κορίτσια ηλικίας 12-26 ετών.
Μέχρι σήμερα στην Ελλάδα, έχουν χορηγηθεί μισό εκατομμύριο δόσεις, μειώνοντας κατά περισσότερο από 70% τις πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου τραχήλου της μήτρας στα κορίτσια που έκαναν το εμβόλιο.
Το γεγονός αυτό, αποτελεί ένα εξαιρετικά ενθαρρυντικό στοιχείο στην κατεύθυνση της εξάλειψης της νόσου και των επιπτώσεών της στην κοινωνία.
Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας αποτελεί παγκοσμίως σοβαρό ζήτημα για τη δημόσια υγεία με σημαντικές προεκτάσεις, καθιστώντας την πρόληψή του μέσω εμβολιασμού επιτακτικής σημασίας, τόσο για την ίδια την υγεία των κοριτσιών, όσο και για τα συστήματα υγείας που επωμίζονται το κόστος θεραπείας.
Σε δύσκολες οικονομικές συγκυρίες όπως η σημερινή, η πρόληψη μέσω του εμβολιασμού αποτελεί την ενδεδειγμένη στρατηγική και μία σημαντική επένδυση. Την επένδυση στην υγεία των κοριτσιών.
Ανδρέας Κωνσταντόπουλος, Καθηγητής Παιδιατρικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών και της Παγκόσμιας Παιδιατρικής Εταιρείας
