Γράφει ο Δρ Γιώργος Σάμπαλης Γενικός Χειρουργός-Λαπαροσκόπος Διευθυντής Χειρουργός Ευρωκλινικής Αθηνών
Ο θυρεοειδής αδένας είναι από τους σημαντικότερους αδένες του σώματος. Βρίσκεται στο λαιμό μας πάνω από την τραχεία και αμέσως κάτω από τον λάρυγγα. Παράγει συνεχώς βασικές ορμόνες του οργανισμού τις Τ3 και Τ4, οι οποίες και ρυθμίζουν τις καύσεις του οξυγόνου και άλλων ουσιών παίζοντας βασικότατο ρόλο στον έλεγχο της παροχής και εκμετάλλευσης της ενέργειας του ανθρώπινου οργανισμού. Προβλήματα του θυρεοειδούς αποτελούν κίνδυνο για τη ζωή μας.
Τα προβλήματα
Ο αδένας μπορεί να υπολειτουργεί ή να υπερλειτουργεί προκαλώντας ανάλογα προβλήματα.
– Στον υποθυρεοειδισμό υπάρχει νωθρότητα, βραδυκαρδία, χαμηλή νοητικότητα, βραδυψυχισμός, παχυσαρκία κλπ.
– Στον υπερθυρεοειδισμό συναντάμε νευρικότητα, εφίδρωση, ταχυκαρδία, αρρυθμίες, αδυνάτισμα κλπ.
Οι περισσότερες από τις παραπάνω περιπτώσεις αναγνωρίζονται σήμερα εύκολα και θεραπεύονται με φάρμακα (χορήγηση ορμονών ή αντίθετα αντιθυρεοειδικά φάρμακα).
Τι είναι η βρογχοκήλη;
Ο αδένας όμως μπορεί να παρουσιάσει και βρογχοκήλη, που είναι η διόγκωσή του και γίνεται εύκολα αντιληπτή ως πρήξιμο στον λαιμό που προκαλεί ανησυχία στον ασθενή. Οφείλεται σε υπερανάπτυξη του θυρεοειδή και έχει ως αιτίες είτε παθήσεις της υπόφυσης είτε αυτόνομη υπερδιέγερσή του ή ακόμα και έλλειψη ιωδίου.
Μπορεί να συμβαδίζει με υπέρ ή και υπο-θυρεοειδισμό ή και θυρεοειδίτιδα και αντιμετωπίζεται με φάρμακα.
Τι είναι οι όζοι στον θυροειδή;
Πολλές φορές στον θυρεοειδή αναπτύσσονται μικροί σχηματισμοί οι οποίοι ονομάζονται όζοι γιατί συνήθως είναι στρογγυλοί και πιο σκληροί απο τον αδένα και αποτελούν αποτέλεσμα τοπικής υπερπλασίας του με ίνωση ή κύστη ή καλοήθη όγκο, ενώ πολλές φορές και από κακοήθεια.
Απαραίτητες εξετάσεις
Οι εξετάσεις που γίνονται γιά τον θυροειδή αδένα είναι:
-Αιματολογικές: Τ3, Τ4, ΤSH κλπ-Υπερηχογράφημα θυρεοειδούς και τραχήλου γενικότερα.-Σπινθηρογράφημα με Ιώδιο το οποίο χρησιμοποιείται για τον διαχωρισμό «θερμού-ψυχρού» όζου.-FNA που είναι η παρακέντηση με λεπτή βελόνα με σκοπό την κυτταρολογική εξέταση του όζου κλπ.
Πότε πρέπει να χειρουργηθεί ένα πρόβλημα στον θυρεοειδή
Ο ενδοκρινολόγος μπορεί και πρέπει να καθοδηγήσει τον ασθενή στον χειρουργό όταν υπάρχει:
Μεγάλη βρογχοκήλη που δεν θεραπεύεται με φάρμακα.Τοξική διάχυτη βρογχοκήλη που δεν θεραπεύεται με φάρμακα και είναι και επικίνδυνη γιά τον άνθρωπο.Τοξικό αδένωμα (τοξικός όζος).Πολυοζώδης βρογχοκήλη που δεν θεραπεύεται.Ανάπτυξη όζου ή όζων που μεγαλώνουν σε μέγεθος παρά την αγωγή και η FNΑ είναι ύποπτη ή θετική για κακοήθεια.
Καρκίνος του θυρεοειδούς
Αν και η οζώδης θυρεοειδική νόσος είναι εξαιρετικά συχνή, ο καρκίνος του θυρεοειδούς, κλινικά αναγνωρίζεται σε ποσοστό λιγότερο του 1-2% των κακοήθων νοσημάτων, με την ετήσια επίπτωση να διαφέρει στις διάφορες γεωγραφικές περιοχές του κόσμου και να κυμαίνεται από 0.5 –10 ανά 100.000 κατοίκους.
Ο καρκίνος του θυρεοειδούς είναι ο συχνότερος καρκίνος των ενδοκρινών αδένων, με ποσοστό που αγγίζει το 90% και του αναλογεί το μεγαλύτερο ποσοστό θνητότητας (64%) απ΄ ότι όλοι οι άλλοι μαζί ενδοκρινικοί καρκίνοι.
Πώς εμφανίζεται
Ο συγκεκριμένος καρκίνος εμφανίζεται στους περισσότερους ασθενείς με διόγκωση του θυρεοειδούς ή την παρουσία όζων που αποκαλύπτονται από τον ίδιο τον ασθενή, είτε από το γιατρό του (>1,5 εκ. όζοι ψηλαφητοί, ανάλογα με την κατατομή του ασθενούς) ή σε τυχαίο απεικονιστικό έλεγχο στην περιοχή του τραχήλου ή στον έλεγχο για καλοήθη νόσο του θυρεοειδούς.
Είναι όγκοι ταχέως αναπτυσσόμενοι, σκληροί με ανώμαλη παρυφή, συμφύονται στους γύρω ιστούς και ενδεχόμενα είναι επώδυνοι στην ψηλάφηση με συνοδό λεμφαδενοπάθεα, δυσκαταποσία, δύσπνοια και βραχνάδα στη φωνή.
Θεραπεία
Θεραπεύεται σε μεγάλο ποσοστό (στο 85% ασθενών 5ετής επιβίωση) και γι’ αυτό είναι πολύ σημαντική η πρώιμη διάγνωση.
Χειρουργική επέμβαση
Η επέμβαση εκλογής σήμερα είναι η ολική θυρεοειδεκτομή. Πραγματοποιείται από γενικό χειρουργό με την ανάλογη εμπειρία στις επεμβάσεις θυρεοειδούς. Είναι απόλυτα ασφαλής επέμβαση και γίνεται με την χρήση γενικής αναισθησίας με μία μικρή εγκάρσια τομή στον τράχηλο.
Η σύγχρονη τεχνολογία με την χρήση ειδικών νευροδιεγερτών, έχει μειώσει στο ελάχιστο τις «βλάβες» των νεύρων της φωνής, με αποτέλεσμα την ελαχιστοποίηση των επιπλοκών βραχνάδας ή αφωνίας.
Η νοσηλεία διαρκεί 1-2 ημέρες και ο ασθενής πολύ σύντομα επανέρχεται στις καθημερινές του δραστηριότητες.
