Η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση του κοινού για τις «Ειδικές αναπτυξιακές διαταραχές του λόγου» βρίσκεται στο επίκεντρο των δράσεων που πραγματοποιούνται σε όλη την Ελλάδα με την ευκαιρία της Ευρωπαϊκής Ημέρας Λογοθεραπείας, όπως έχει ορισθεί η 6η Μαρτίου κάθε έτους.
Με τριάντα δημόσιες δράσεις σε περισσότερες από 15 πόλεις, ο Πανελλήνιος Σύλλογος Λογοπεδικών – Λογοθεραπευτών -μέλος της Μόνιμης Επιτροπής Λογοπεδικών της Ευρωπαϊκής Ενωσης (CPLOL)- φέρνει κοντά τις τοπικές κοινωνίες με τους επιστήμονες λογοπεδικούς.
Συγχρόνως, έχει γίνει μέρος της καμπάνιας Raising Awareness of Language Learning Impairementes (Ralli), η οποία χρησιμοποιεί το ΥοuTube για να ευαισθητοποιήσει γονείς, εκπαιδευτικούς και κοινό για τα συμπτώματα, την αξιολόγηση και την παρέμβαση σε αυτόν τον πληθυσμό, καθώς και για τα συναισθήματα και τις εμπειρίες παιδιών και εφήβων που έχουν διαγνωσθεί με αυτή τη διαταραχή.
«Κλειδί» η έγκαιρη διάγνωση
«Αυτό που παρατηρούμε με χαρά τα τελευταία χρόνια είναι ότι χάρη στις δωρεάν δράσεις που οργανώνουμε σε δημόσιους χώρους και στη συμβολή του Διαδικτύου, όλο και περισσότεροι νέοι γονείς έρχονται κοντά μας για να ενημερωθούν» αναφέρει η συντονίστρια των εφετινών δράσεων Ελληάννα Μάντακα, δίνοντας έμφαση στη μεγάλη σημασία της έγκαιρης διάγνωσης για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των διαταραχών στην ανάπτυξη, στην κατανόηση και στην έκφραση του λόγου. Δεδομένου ότι ένα στα δέκα παιδιά παρουσιάζει καθυστέρηση στην ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας, οι γονείς δεν πρέπει να εφησυχάζουν.
Όπως αναφέρει στο ενημερωτικό βίντεο η αντιπρόεδρος του CPLOL δρ Μαρία Βλασσοπούλου, η ειδική αυτή διαταραχή, αποτελεί ένα αίνιγμα, καθώς δεν οφείλεται σε απώλεια ακοής ή σε κάποια συγκεκριμένη οργανική πάθηση. Εκδηλώνεται συχνά με δυσκολία στον συνδυασμό λέξεων για τη δημιουργία προτάσεων, στην κατάργηση της έννοιας μεγάλων ή σύνθετων λέξεων και πολύπλοκων προτάσεων.
Επίσης τα παιδιά με ειδική αναπτυξιακή γλωσσική διαταραχή έχουν την τάση να σχηματίζουν απλές προτάσεις ή να κάνουν λάθος στις καταλήξεις λέξεων με αποτέλεσμα να ακούγονται σαν μικρότερα από την ηλικία τους.
«Το σημαντικότερο βήμα για την πρόληψη των διαταραχών στο λόγο είναι οι γονείς να μάθουν να παρατηρούν το παιδί τους και σε συνεργασία με τον παιδίατρό τους να παρακολουθούν τα στάδια της ανάπτυξής του» επισημαίνει η κυρία Μάντακα. Προς ενημέρωση των γονέων, ο Πανελλήνιος Σύλλογος Λογοπεδικών-Λογοθεραπευτών διαμόρφωσε έναν πρακτικό οδηγό με συμβουλές για το πότε θα πρέπει να ζητήσουν βοήθεια από ειδικό ανάλογα με την ηλικία του παιδιού για τα διαστήματα 0-6 ετών, μέχρι 12 μηνών, μέχρι 18 μηνών και σταδιακά ως 4 ετών.
Το γεγονός ότι η ειδική αυτή διαταραχή δεν έχει συγκεκριμένα συμπτώματα φέρνει συχνά τα ίδια τα παιδιά σε δύσκολη θέση απέναντι στους συμμαθητές τους και τους δασκάλους τους. Δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις που λόγω άγνοιας τα παιδιά αυτά θεωρούνται ατίθασα ή τεμπέλικα. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι στις συζητήσεις που γίνονται συχνά τον τελευταίο χρόνο για το φαινόμενο του bullying, ένας από τους παράγοντες στοχοποίησης των παιδιών-θυμάτων είναι και οι «ειδικές αναπτυξιακές διαταραχές λόγου».
«Μπορείς να ζητήσεις βοήθεια»
Στο επίκεντρο της διεθνούς εκστρατείας για το 2013 βρίσκεται ο φόβος των ίδιων των παιδιών να ζητήσουν βοήθεια όχι μόνο από τους δασκάλους, αλλά, συχνά και από τους ίδιους τους γονείς τους. «Μη φοβάσαι και μη ντρέπεσαι, υπάρχουν άνθρωποι που μπορούν να σε βοηθήσουν» λέει ο Σεμπ, παιδί γλωσσικές διαταραχές, προτρέποντας όσα παιδιά έχουν αντίστοιχα προβλήματα να μη διστάσουν να το πουν στους γονείς τους και να μη νοιάζονται για το τι μπορεί να πουν οι συμμαθητές τους. «Εκείνοι κάνουν λάθος. Εσύ χρειάζεσαι βοήθεια» καταλήγει.
Για τον σημαντικό ρόλο των παιδιάτρων και των εκπαιδευτικών στη δημιουργία μιας ολοκληρωμένης ασπίδας πρόληψης και αντιμετώπισης αυτών των προβλημάτων, μιλά στο «Βήμα» η κ. Μάντακα. «Η διεπιστημονική προσέγγιση είναι απαραίτητη, όμως στο επίκεντρο βρίσκεται πάντα η καλή συνεργασία με τους γονείς» επισημαίνει. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις εκείνες που οι γονείς φτάνουν στα γραφεία των λογοθεαπευτών απαιτώντας άμεσα αποτελέσματα, όμως όσο μεγαλύτερο είναι το παιδί, τόσο πιο δύσκολο το έργο του ειδικού.
Δράσεις για τον εορτασμό
Οι δράσεις για τον εορτασμό της Ευρωπαϊκής Ημέρας Λογοθεραπείας κινούνται σε τέσερις άξονες. Πρώτον, οι Κινητές Μονάδες Ανίχνευσης θα κάνουν μέχρι τα μέσα του μήνα δωρεάν ανιχνεύσεις διαταραχών σε παιδιά και ενημέρωση γονέων σε όλη την Ελλάδα.
Επίσης, σε εκδηλώσεις στα κέντρα πόλεων υπό τον τίτλο «Μίλα για τον Λόγο» επιστήμονες λογοπεδικοί θα απαντούν σε ερωτήσεις και απορίες του κοινού, ενώ τα Κέντρα Ψυχικής Υγείας θα κρατούν τις πόρτες τους ανοικτές για γονείς και παιδιά που θέλουν να ενημερωθούν ή να λύσουν τις απορίες τους. Τέλος, οργανώνονται ημερίδες και ομιλίες με ελεύθερη είσοδο με θέμα την ειδική γλωσσική διαταραχή, αλλά και άλλες αναπτυξιακές διαταραχές σε παιδιά.