Αντίθετα με ότι πιστεύει ο πολύς κόσμος, τα φάρμακα που ρίχνουν τον πυρετό ενός ασθενούς σε περίπτωση γρίπης, στην πραγματικότητα μάλλον κάνουν περισσότερο κακό παρά καλό, καθώς βοηθούν στην εξάπλωση της γρίπης σε περισσότερους ανθρώπους, σύμφωνα με μια νέα καναδική επιστημονική έρευνα.
Η μελέτη, που έρχεται στο φως σε μια εποχή που η γρίπη «αγριεύει» και στην Ελλάδα, προειδοποιεί ότι η ευρεία χρήση αντιπυρετικών φαρμάκων είναι μάλλον «δώρο άδωρο», αφού οδηγεί σε χιλιάδες περισσότερα περιστατικά γρίπης και σε αυξημένους θανάτους από αυτήν.
Οι ερευνητές του πανεπιστημίου ΜακΜάστερ του Οντάριο, με επικεφαλής τον Ντέιβιντ Ερν, καθηγητή μαθηματικών και ερευνητή του Ινστιτούτου Ερευνών Λοιμωδών Νόσων, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό βιολογίας της Βασιλικής Εταιρίας επιστημών της Βρετανίας “Proceedings of the Royal Society B”, σύμφωνα με το “Science” και το “New Scientist”.
Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η καταπολέμηση του πυρετού αυξάνει τον αριθμό των περιστατικών γρίπης ετησίως έως περίπου 5% (με σχετική αύξηση επίσης των θανατηφόρων κρουσμάτων).
«Όταν οι άνθρωποι έχουν γρίπη, συνήθως παίρνουν αντιπυρετικά φάρμακα, γιατί κανένας δεν θέλει να νιώθει άσχημα. Όμως αποδεικνύεται πως αυτό που μας βολεύει, τελικά μπορεί να αποβεί σε βάρος των άλλων που θα νοσήσουν», δήλωσε ο Ντέιβιντ Ερν. «Επειδή ο πυρετός στην πραγματικότητα μειώνει την ποσότητα του ιού στο σώμα ενός αρρώστου, άρα μειώνει και την πιθανότητα να μολύνει άλλους, όταν κανείς παίρνει φάρμακα κατά του πυρετού, τελικά αυξάνει τον ιό στον οργανισμό του και έτσι διευκολύνει τη μετάδοση του ιού» πρόσθεσε και τόνισε ότι οι συνέπειες είναι σημαντικές στο σύνολο του πληθυσμού.
«Οι άνθρωποι συχνά παίρνουν -ή δίνουν στα παιδιά τους- αντιπυρετικά φάρμακα για να πάνε στη δουλειά ή στο σχολείο. Νομίζουν ότι έτσι μειώνουν τον κίνδυνο να κολλήσουν τους άλλους, επειδή ο πυρετός τους πέφτει. Όμως, στην πραγματικότητα, το ακριβώς αντίθετο μπορεί να συμβεί: οι άρρωστοι μεταδίδουν πιο εύκολα τον ιό, ακριβώς επειδή ο πυρετός τους έχει πέσει», τόνισε ο Ντ. Ερν. Αυτό συμβαίνει, επειδή η μείωση της θερμοκρασίας του σώματος μετά την πτώση του πυρετού, διευκολύνει την ταχύτερη αναπαραγωγή του ιού (αρκετοί ιοί δεν μπορούν να πολλαπλασιασθούν πάνω από τη φυσιολογική θερμοκρασία των 37 βαθμών Κελσίου).
Οι Καναδοί επιστήμονες ανέλυσαν ιατρικά δεδομένα από πολλές πηγές και, με τη βοήθεια εξελιγμένων μαθηματικών – στατιστικών μοντέλων, υπολόγισαν με ποιό τρόπο η δράση του αντιπυρετικού φαρμάκου, που διευκολύνει την εξάπλωση του ιού στο σώμα του ασθενούς, τελικά διευκολύνει και την ευρύτερη εξάπλωσή του στο «σώμα» όλης της κοινωνίας. Αυτό ειδικά συμβαίνει, όταν σε κάποια χρονιά κυκλοφορεί ένα νέο στέλεχος του ιού της γρίπης, πράγμα που μπορεί να ανοίξει το δρόμο για μια πανδημία.
«Όπως πάντα, η μητέρα Φύση ξέρει καλύτερα. Ο πυρετός είναι ένας αμυντικός μηχανισμός που προστατεύει εμάς και τους άλλους. Τα αντιπυρετικά φάρμακα πρέπει να λαμβάνονται μόνο για ανακούφιση του ασθενούς και όχι για να επιτρέπουν σε αυτούς να κυκλοφορούν έξω από το σπίτι τους, όταν θα έπρεπε να μένουν σε αυτό (για να μην κολλήσουν άλλους)» δήλωσε ο ερευνητής Ντέηβιντ Πράις, καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου ΜακΜάστερ.
«Οι γιατροί συχνά συμβουλεύουν τους αρρώστους να παίρνουν αντιπυρετικά φάρμακα και τα ιατρικά εγχειρίδια αναφέρουν πως κάτι τέτοιο είναι αβλαβές. Αυτή η αντίληψη πρέπει να αλλάξει» δήλωσε ο ερευνητής Πολ Άντριους του ίδιου πανεπιστημίου. Όπως είπε, συμβαίνει κάτι ανάλογο με την κατάχρηση των αντιβιοτικών, που οδηγεί στην εξάπλωση των ανθεκτικών παθογόνων βακτηρίων.
Άλλοι επιστήμονες, πάντως, εμφανίστηκαν πιο επιφυλακτικοί στο να αποδεχθούν το συμπέρασμα της νέας έρευνας και τόνισαν ότι η καναδική μελέτη βασίζεται σε διάφορες υποθέσεις που δεν έχουν ακόμα αποδειχτεί πραγματικά. Οι Καναδοί ανταπάντησαν ότι οι εκτιμήσεις τους είναι πολύ συντηρητικές, ακριβώς γιατί έλαβαν υπόψη τους τις διάφορες αβεβαιότητες.
Η επιστημονική διαμάχη κατά πόσο η καταπολέμηση του πυρετού κάνει καλό ή κακό στους ασθενείς, διαρκεί εδώ και δεκαετίες. Από την αρχαιότητα, ο Ιπποκράτης και οι γιατροί σε άλλες χώρες πάσχιζαν να ρίξουν τον πυρετό, αλλά οι πρώτες επιστημονικές «αιρετικές» έρευνες σε ζώα και ανθρώπους στη δεκαετία του ’70 άρχισαν να προωθούν την αντίληψη πως ο πυρετός δυσκολεύει τους παθογόνους μικροοργανισμούς να πολλαπλασιαστούν μέσα στο σώμα του ασθενούς.