Έτοιμα μέχρι το τέλος της δεκαετίας ενδεχομένως να είναι τα εμβόλια κατά του καρκίνου και των καρδιακών παθήσεων, που θα μπορούσαν να σώσουν εκατομμύρια ζωές, σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Moderna.
Οι μελέτες αναφορικά με τους εμβολιασμούς αυτούς δείχνουν εξαιρετικά υποσχόμενες με ορισμένους ερευνητές να σημειώνουν ότι χάρη στην επιτυχία των εμβολίων mRNA για την Covid-19 επιτεύχθηκε μέσα σε ένα με ενάμιση χρόνο πρόοδος 15 ετών.
Μιλώντας στη βρετανική εφημερίδα The Guardian o δρ Paul Burton, επικεφαλής ιατρός της φαρμακευτικής εταιρείας Moderna, δήλωσε ότι πιστεύει ότι η εταιρεία θα είναι σε θέση να προσφέρει τέτοιες θεραπείες για «όλα τα είδη των ασθενειών» πιθανώς σε μόλις πέντε χρόνια.
«Εξαιρετικά αποτελεσματικό εμβόλιο»
«Θα έχουμε αυτό το εμβόλιο και θα είναι εξαιρετικά αποτελεσματικό και θα σώσει πολλές εκατοντάδες χιλιάδες, αν όχι εκατομμύρια ζωές. Πιστεύω ότι θα είμαστε σε θέση να προσφέρουμε εξατομικευμένα εμβόλια κατά του καρκίνου έναντι πολλών διαφορετικών τύπων όγκων σε ανθρώπους σε όλο τον κόσμο», δήλωσε ο δρ Μπέρτον.
Ο ίδιος είπε ότι μία μόνον δόση εμβολίου θα μπορούσε να καλύψει διάφορες αναπνευστικές λοιμώξεις επιτρέποντας σε ευάλωτους ανθρώπους να προστατεύονται από τον κορωνοϊό, τη γρίπη και τον αναπνευστικό συγκυτιακό ιό (RSV) – ενώ οι θεραπείες mRNA θα μπορούσαν να είναι διαθέσιμες για σπάνιες ασθένειες για τις οποίες δεν υπάρχουν σήμερα φάρμακα.
Οι θεραπείες που βασίζονται στο mRNA λειτουργούν διδάσκοντας στα κύτταρα πώς να παράγουν μια πρωτεΐνη, η οποία ενεργοποιεί την ανοσολογική αντίδραση του οργανισμού κατά της ασθένειας.
Πως λειτουργούν τα εμβόλια mRNA
«Πιστεύω ότι θα έχουμε θεραπείες με βάση το mRNA για σπάνιες ασθένειες, που δεν μπορούσαν να καταπολεμηθούν προηγουμένως με φάρμακα και θεωρώ ότι σε 10 χρόνια από τώρα θα πλησιάζουμε σε έναν κόσμο, όπου θα μπορούμε πραγματικά να εντοπίσουμε τη γενετική αιτία μιας ασθένειας και, σχετικά απλά, θα μπορούμε να την επεξεργαστούμε και να την επιδιορθώσουμε χρησιμοποιώντας τεχνολογία με βάση το mRNA», είπε ο επικεφαλής ιατρός της Moderna.
Επιστήμονες, ωστόσο, προειδοποιούν ότι η επιταχυνόμενη «κατά μια τάξη μεγέθους» τα τελευταία τρία χρόνια πρόοδος, θα πάει χαμένη αν δεν διατηρηθεί υψηλό επίπεδο επενδύσεων.
Το μόριο mRNA διδάσκει τα κύτταρα να φτιάχνουν πρωτεΐνες. Με την έγχυση μιας συνθετικής μορφής, τα κύτταρα μπορούν να παράγουν πρωτεΐνες, στις οποίες θέλουμε να επιτεθεί το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Ένα εμβόλιο κατά του καρκίνου με βάση το mRNA θα ειδοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα για έναν καρκίνο που ήδη αναπτύσσεται στο σώμα του ασθενούς, ώστε να μπορεί να του επιτεθεί και να τον καταστρέψει, χωρίς να καταστρέψει τα υγιή κύτταρα.
Αυτό περιλαμβάνει τον εντοπισμό πρωτεϊνικών τμημάτων στην επιφάνεια των καρκινικών κυττάρων, που δεν υπάρχουν στα υγιή κύτταρα -και τα οποία είναι πιθανότερο να προκαλέσουν ανοσολογική αντίδραση – και στη συνέχεια τη δημιουργία τμημάτων mRNA, που θα καθοδηγούν το σώμα ως προς το πώς να τα παράγει.
Σε πρώτο στάδιο οι γιατροί παίρνουν βιοψία από τον όγκο ενός ασθενούς και τον στέλνουν σε εργαστήριο, όπου το γενετικό υλικό του αλληλουχείται για να εντοπιστούν μεταλλάξεις που δεν υπάρχουν στα υγιή κύτταρα.
Εν συνεχεία ένας αλγόριθμος μηχανικής μάθησης εντοπίζει ποιες από τις μεταλλάξεις αυτές ευθύνονται για την ανάπτυξη του καρκίνου. Συν τω χρόνω μαθαίνει επίσης ποια μέρη των μη φυσιολογικών πρωτεϊνών, που κωδικοποιούν αυτές οι μεταλλάξεις, είναι πιθανότερο να προκαλέσουν ανοσολογική απόκριση. Κατόπιν κατασκευάζονται mRNA για τα πλέον υποσχόμενα αντιγόνα και συσκευάζονται σε ένα εξατομικευμένο εμβόλιο.
«Νομίζω ότι αυτό που μάθαμε τους τελευταίους μήνες είναι ότι αν ποτέ πιστεύατε ότι το mRNA αφορούσε μόνον τις μολυσματικές ασθένειες ή μόνον τον κορωνοϊό, τα στοιχεία τώρα δείχνουν ότι αυτό δεν ισχύει σε καμία περίπτωση. Μπορεί να εφαρμοστεί σε όλους τους τομείς ασθενειών: τον καρκίνο, τις μολυσματικές ασθένειες, τα καρδιαγγειακά νοσήματα, τα αυτοάνοσα νοσήματα, τις σπάνιες ασθένειες. Έχουμε μελέτες σε όλους αυτούς τους τομείς και όλες έχουν δείξει ότι είναι πολλά υποσχόμενες».
Οι ανακοινώσεις της Moderna
Τον Ιανουάριο, η Moderna ανακοίνωσε τα αποτελέσματα μιας δοκιμής προχωρημένου σταδίου του πειραματικού εμβολίου mRNA για τον ιό RSV, που έδειξαν ότι ήταν κατά 83,7% αποτελεσματικό στην πρόληψη τουλάχιστον δύο συμπτωμάτων, όπως ο βήχας και ο πυρετός, σε ενήλικες ηλικίας 60 ετών και άνω. Βάσει αυτών των δεδομένων ο αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) χορήγησε στο εμβόλιο τον χαρακτηρισμό πρωτοποριακής θεραπείας, πράγμα που σημαίνει ότι θα επισπευσθεί η κανονιστική του εξέταση.
Τον Φεβρουάριο ο FDA χορήγησε τον ίδιο χαρακτηρισμό στο εξατομικευμένο αντικαρκινικό εμβόλιο της Moderna, βάσει πρόσφατων αποτελεσμάτων σε ασθενείς με μελάνωμα.
Και η Pfizer στο «χορό» των εμβολίων mRNA για διάφορες ασθένειες
Εκτός από τη Μoderna και η Pfizer ξεκίνησε τη στρατολόγηση εθελοντών για μια κλινική δοκιμή τελικού σταδίου ενός εμβολίου γρίπης με βάση το mRNA, ενώ έχει βάλει στο σταυρόνημά της και άλλες λοιμώδεις περιλαμβανομένου του έρπητα ζωστήρα σε συνεργασία με την BioNTech.
«Tα διδάγματα από τη διαδικασία ανάπτυξης του εμβολίου Covid-19 έχουν ενημερώσει τη συνολική μας προσέγγιση για την έρευνα και ανάπτυξη mRNA και τον τρόπο με τον οποίο η Pfizer διεξάγει ευρύτερα την έρευνα και την ανάπτυξη Αποκτήσαμε επιστημονικές γνώσεις μιας δεκαετίας μέσα σε μόλις ένα χρόνο», δήλωσε εκπρόσωπος της Pfizer.