Μέχρι το φθινόπωρο ζητάει από την ΕΕ, η Ένωση Καταναλωτών Ποιότητα Ζωής (ΕΚΠΟΙΖΩ) να δημοσιοποιήσει την πρότασή της που αφορά στο νέο νομοθετικό πλαίσιο για την βιώσιμη παραγωγή και κατανάλωση τροφίμων.
Αφορμή για το αίτημα της ΕΚΠΟΙΖΩ είναι όσα αναφέρονται στην έκθεση που δημοσιεύθηκε σήμερα από την SAPEA – μια επιτροπή ανεξάρτητων επιστημόνων που συμβουλεύουν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή – και υπογραμμίζει, όπως αναφέρει η οργάνωση των καταναλωτών, αυτό που επισημαίνεται διαχρονικά, δηλαδή, ότι πρέπει να διευκολυνθούν οι πολίτες, όχι μόνο να τρώνε υγιεινά αλλά να λαμβάνουν υπόψη τους και την προστασία του περιβάλλοντος.
Όπως αναφέρει η ΕΚΠΟΙΖΩ, η έκθεση της εν λόγω επιτροπής (SAPEA) συνοψίζει τα δεδομένα, σχετικά με τα εργαλεία που θα μπορούσαν να βοηθήσουν να ξεπεραστούν τα εμπόδια που αποτρέπουν την υιοθέτηση μιας υγιεινής διατροφής από τους καταναλωτές, που παράλληλα προστατεύει το περιβάλλον.
Τα κύρια ευρήματα της έκθεσης είναι τα ακόλουθα:
– Οι διατροφικές επιλογές των καταναλωτών επηρεάζονται έντονα από την συνήθεια, τους κοινωνικούς κανόνες και από το τι τους περιβάλλει, δηλαδή, ποια τροφή είναι διαθέσιμη, σε ποια τιμή, σε πόση απόσταση κλπ. Σε αντίθεση με την κυρίαρχη άποψη, οι επιλογές τροφίμων των καταναλωτών δεν είναι καθαρά ορθολογικές αποφάσεις που βασίζονται στις καλύτερες διαθέσιμες πληροφορίες.
– Δεν υπάρχει μαγική συνταγή για να υποστηρίξει τους καταναλωτές να στραφούν σε βιώσιμες υγιεινές δίαιτες. Η πολιτική της ΕΕ πρέπει να μετατοπιστεί από μεμονωμένες παρεμβάσεις (που γρήγορα αντιμετωπίζονται από τους μετέχοντες στην τροφική αλυσίδα) σε ένα μείγμα μέτρων που αφορούν πολλούς τομείς και λαμβάνουν χώρα σε πολλαπλά επίπεδα (ΕΕ, εθνικό, τοπικό).
– Η παροχή πληροφοριών είναι απαραίτητη αλλά όχι αρκετή για την αλλαγή των ανθυγιεινών, μη φιλικών στο περιβάλλον, διατροφικών συνηθειών.
Αυτά τα ευρήματα είναι ίδια με αυτά που αναφέρονται στην έκθεση της Ευρωπαϊκής μας Ομοσπον- δίας (BEUC), η οποία δημοσιεύτηκε επίσης σήμερα και περιγράφει πώς διαμορφώνονται οι επιλογές των καταναλωτών από το «διατροφικό περιβάλλον» στο οποίο περιηγούνται…δηλαδή, από τις διαφημίσεις διαφημιστικών πινακίδων στον δρόμο, την ποικιλία των τροφίμων που διατίθενται στα καταστήματα, τις προσφορές των σούπερ μάρκετ.
Η αντιπρόεδρος της ΕΚΠΟΙΖΩ Ελένη Αλευρίτου, σχολίασε: «Ενώ η ΕΕ προετοιμάζει έναν νέο νόμο για τα αειφόρα συστήματα τροφίμων, αυτή η έκθεση δεν θα μπορούσε να είναι πιο επίκαιρη. Επιβεβαιώνει αυτό που λέγαμε από παλιά, ότι δηλαδή το υγιεινό και βιώσιμο φαγητό πρέπει να γίνει η πιο εύκολη, βολική και πιο οικονομική επιλογή για όλους μας. Πρέπει οι πολιτικοί μας σε όλα τα επίπεδα, να ακούσουν την επιστήμη και να δώσουν λύσεις για τους καταναλωτές που σήμερα, ενώ το επιθυμούν, δυσκολεύονται να υιοθετήσουν σε δίαιτες που ωφελούν την υγεία τους και τον πλανήτη».
Επισήμανση και τιμολόγηση τροφίμων
Σχετικά με την επισήμανση τροφίμων αναφέρεται ότι: Το τι αναγράφεται στην ετικέτα, βοηθά τους καταναλωτές να επιλέγουν τα τρόφιμα πιο εύκολα και μπορεί να δώσει κίνητρα στις εταιρείες να βελτιώσουν τα προϊόντα τους. Ωστόσο, δεν μπορεί να διαγράψει το γεγονός ότι σήμερα τα ανθυγιεινά, μη φιλικά στο περιβάλλον τρόφιμα, είναι τα πιο διαθέσιμα και διαφημιζόμενα, και συχνά, τα φθηνότερα.
Σχετικά με την αυτορρύθμιση επισημαίνονται τα εξής: Έχει αποδειχθεί ότι το να επαναπαυόμαστε στην καλή θέληση των εταιρειών να κάνουν τα προϊόντα πιο υγιεινά και να σταματήσουν να διαφημίζουν στα παιδιά ανθυγιεινά τρόφιμα δεν αποδίδει. Ξεχάστε την αυτορρύθμιση, είναι ώρα για δεσμευτικά μέτρα!
Σχετικά με την τιμολόγηση τονίζονται τα εξής: Τα κίνητρα για τις τιμές μπορούν να κάνουν τη διαφορά, αλλά πρέπει να εξετάσουμε προσεκτικά τις επιπτώσεις σε διάφορες ομάδες καταναλωτών, ειδικά στις λιγότερο εύπορες. Η υγιεινή και βιώσιμη διατροφή πρέπει να είναι προσιτή σε όλους τους καταναλωτές και στην πραγματικότητα η πιο προσιτή επιλογή.