Από τον κλινικό διαιτολόγο-διατροφολόγο Κωνσταντίνο Ξένο!
Οι αντιραχιτικές ιδιότητες μιας λιποδιαλυτής ουσίας που προσλαμβάνονταν από το μουρουνέλαιο, οδήγησε στις αρχές του 1930 τους ερευνητές, στην απομόνωση και ταυτοποίηση της βιταμίνης D.
Οι δύο μορφές βιταμίνης D με σημασία για την ανθρώπινη βιοχημεία, είναι η D2 (εργοκαλσιφερόλη) και η D3 (χοληκαλσιφερόλη).
Η D2 ανευρίσκεται στο φυτικό βασίλειο, ενώ η D3 αφενός εμπεριέχεται σε σημαντικά ποσά στα ιχθυέλαια, στο συκώτι, στα εμπλουτισμένα γαλακτοκομικά και στις μαργαρίνες και αφετέρου παράγεται στον ανθρώπινο οργανισμό, διαμέσου της φωτολυτικής δράσης της υπεριώδους ακτινοβολίας, από την πρόδρομη ουσία 7-δευδροχοληστερόλη (7-DC), διαδικασία που λαμβάνει μέρος στο δέρμα.
Υπό αυτές λοιπόν τις συνθήκες, θα συμπέρανε κάποιος πως σε μια χώρα σαν την Ελλάδα που η ηλιοφάνεια ακμάζει, η ενδογενής σύνθεση της βιταμίνης D, δεν αφήνει περιθώρια για ανεπάρκειες και ελλείψεις.
Κι όμως τα επιστημονικά δεδομένα, αναδεικνύοντας τις επιδράσεις του σύγχρονου τρόπου ζωής που προσανατολίζει τα παιδιά σε ενασχολήσεις και δραστηριότητες περισσότερο εντός παρά εκτός σπιτιού, καταλήγουν στο ότι η ανεπάρκεια σε βιταμίνη D τον χειμώνα στα παιδιά, είναι κάτι που υφίσταται και πρέπει να μας απασχολεί.
Πρόσφατη μελέτη που εκπονήθηκε από επιστήμονες της Ιατρικής σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, επιβεβαιώνει πως τα παιδιά και οι έφηβοι της χώρας μας, αποτελούν πληθυσμό υψηλού κινδύνου για εμφάνισης ανεπάρκειας βιταμίνης D !!
Το γεγονός αυτό, επαναπροσδιορίζει στο καθημερινό διαιτολόγιο των παιδιών, την αξία τροφών πλούσιων σε βιταμίνη D με αποτέλεσμα, η κατανάλωση γαλακτοκομικών και ψαριών, να αποτελεί επιτακτική ανάγκη.
Τα παιδιά πρέπει να προσλαμβάνουν καθημερινά μια μερίδα γαλακτοκομικών περισσότερη από τους ενήλικες, δηλαδή 3 μερίδες στο σύνολο. Ως μια μερίδα καθορίζεται το ένα ποτήρι γάλα, τα περίπου 30 γρ, κίτρινου τυριού ή το ένα γιαούρτι.
Αναφορικά με την υγεία των οστών στα παιδιά, πρέπει να γίνει συνείδηση του γονιού, πως κατά την παιδική ηλικία τα οστά δεν αναπτύσσονται μόνο κατά μήκος και πλάτος αλλά παράλληλα πυκνώνουν, βάζοντας τα θεμέλια για υγιή σκελετό στις μετέπειτα ηλικιακές φάσεις. Η μείωση της οστικής πυκνότητας στα παιδιά και στους νέους ενήλικες, η οποία μπορεί να οφείλεται σε αλλαγές στη διατροφή ή στον τρόπο ζωής, μπορεί να περιορίσει την επίτευξη κορυφαίας οστικής μάζας, αυξάνοντας έτσι το ενδεχόμενο για εμφάνιση καταγμάτων.
Τα υγιή οστά λοιπόν «χτίζονται» από μικρή ηλικία και επειδή ότι και αν κάνουμε απώλεια στην οστική πυκνότητα μεγαλώνοντας θα συμβεί σίγουρα, αφού πρόκειται για φυσική διαδικασία, μείζονος σημασίας είναι η κορυφαία οστική μάζα που έχουμε καταφέρει από μικροί να θεμελιώσουμε. Μην λησμονούμε άλλωστε πως αύξηση 10% της κορυφαίας οστικής μάζας στην παιδική ηλικία, μειώνει τον κίνδυνο οστεοπορωτικών καταγμάτων κατά 50% στην ενήλικη ζωή !
Έλλειψη βιταμίνης D οδηγεί σε ραχίτιδα τα παιδιά (τα οστά δεν μπορούν ν\’ αναπτυχθούν και να στερεοποιηθούν ικανοποιητικά, με συνέπεια την παραμόρφωσή τους) και σε οστεομαλακία τους ενήλικες.
Η οστεοπόρωση που διαφοροποιείται σαν κατάσταση από την οστεομαλακία, δεν οφείλεται αποκλειστικά σε έλλειψη βιταμίνης D, αλλά στην εκδήλωση της εμπλέκονται πολλοί παράγοντες.